Αρχική » Αφιερώματα » Ενδοδαπέδια θέρμανση » Ενδοδαπέδια Θέρμανση (Μέρος Β’)

Ενδοδαπέδια Θέρμανση (Μέρος Β’)

ergon.jpg

Του Αντώνη Σαχωλαρίδη, Μηχ/γου – Ηλεκ/γου

Έγραφα στο προηγούμενο τεύχος ότι η ενδοδαπέδια θέρμανση έχει πάρα πολλά πλεονεκτήματα αλλά έχει και σαν βασικό μειονέκτημα το μεγάλο κόστος εγκατάστασης, την ανάγκη ειδικευμένων συνεργείων εγκατάστασης και την αδυναμία εφαρμογής σε ήδη υπάρχοντα κτίρια. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Ας θυμηθούμε πως κατασκευάζεται μια ενδοδαπέδια θέρμανση. Επάνω στα δάπεδα τοποθετείται μια μόνωση, καλύπτεται με ένα φύλλο πλαστικού και εκεί με διάφορες μεθόδους στερέωσης τοποθετείται ένα πλέγμα σωλήνων, μέσα στους οποίους θα περνάει το νερό θέρμανσης.
Οι σωλήνες αυτοί πλέον ενσωματώνονται σε ένα ειδικό μπετόν κατασκευασμένο με άμμο ποταμού ή θάλασσας, με την προσθήκη κάποιων χημικών που μειώνουν την πιθανότητα ρηγμάτωσης. Το μπετόν αυτό, πάχους περί τα 10 cm είναι και το θερμαντικό σώμα του χώρου και επειδή διαστέλεται πιο πολύ από τον υπόλοιπο σκελετό λαμβάνουμε μέτρα να επιτρέψουμε τη διαστολή αυτή.
Ποιες είναι οι δυσκολίες; Η πλάκα του κτιρίου πρέπει να είναι οριζόντια. Αν μπούμε σε ένα καρα-γιαπί τυχαίο, μπορεί να βρούμε σε ένα δωμάτιο 3χ4 m διαφορά ύψους ακόμη και 5 cm είτε γιατί δεν ήταν οριζόντιο το καλούπωμα, είτε γιατί η πλάκα δεν έχει παντού το ίδιο πάχος. Χρειάζεται λοιπόν καλό συνεργείο μπεταζήδων και καλή επίβλεψή τους. Ακόμη προσεκτικότερη επίβλεψη χρειάζεται στην εγκατάσταση των σωληνώσεων και του ειδικού μπετόν που πρέπει να έχει στο τέλος μια πολύ λεία επιφάνεια για να κολλήσει επάνω του το τελικό δάπεδο (μάρμαρο, πλακάκι ή ξύλο). Όλη αυτή η κατασκευή χρειάζεται ένα πάχος περίπου 15 cm. Έτσι αν θελήσουμε να την εφαρμόσουμε σε ένα υπάρχον κτίριο θα σηκωθούμε ψηλά, θα χρειασθεί να γίνει κάποιο σκαλοπατάκι με βεράντες, το κλιμακοστάστιο κ.λπ., θα πρέπει να κοπούν οι πόρτες. Όλα αυτά δε, κάνουν τη μέθοδο αυτή σχεδόν ανεφάρμοστη. Ακόμη, κάθε 10 ή 20 cm υπάρχει και μια σωλήνα θέρμανσης γεμάτη νερό και δεν επιτρέπεται να ανοίγουμε στο δάπεδο τρύπες για τη στερέωση ενός μηχανήματος, ή επίπλου κ.λπ. Αν τώρα πρόκειται για έναν ναό π.χ. που δεν έχει εσωτερικούς τοίχους, τότε μια τέτοια εγκατάσταση όσο και αν κοστίσει η αποξήλωση του υπάρχοντος δαπέδου και η κατασκευή νέου και η όλη εγκατάσταση μιας δαπεδοθέρμανσης, οδηγούμαστε σε μια ιδανική λύση όπως θα αναλύσω και πιο κάτω.
ergon.jpgΠοια είναι λοιπόν τα κύρια πλεονεκτήματα μιας δαπεδοθέρμανσης. Πρώτο πλεονέκτημα είναι ότι επειδή έχουμε μια πολύ μεγάλη επιφάνεια για τη θέρμανση του χώρου απαιτείται πολύ μικρή θερμοκρασία της επιφάνειας αυτής, και μάλιστα μια χαμηλή θερμοκρασία επιβάλλεται για να μην υπάρξουν προβλήματα υγείας στα πόδια μας. Πιο εύκολα λοιπόν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια ΑΠΕ (ηλιακό συλλέκτη, γεωθερμία κ.λπ.) ως πηγή ενέργειας.
Δεύτερο πλεονέκτημα. Τα κοινά θερμαντικά σώματα, ζεσταίνοντας τον αέρα δημιουργούν ένα ρεύμα αέρα που γλείφει τον τοίχο και ανεβαίνει στο ταβάνι. Αφού ο πολύ ζεστός αέρας ανέβει στο ταβάνι και εκεί αρχίσει να κρυώνει θα κατέβει σιγά – σιγά προς τα κάτω εκτοπιζόμενος από τον πιο ζεστό αέρα που θα ανεβαίνει από τα θερμαντικά σώματα. Αποτέλεσμα: Λερώνουν οι τοίχοι και ότι άλλο έχουμε κρεμάσει επάνω τους από το ανοδικό θερμό ρεύμα αέρα και αν κάνουμε μια λεπτομερή μέτρησης θερμοκρασίας, θα δούμε π.χ. μια θερμοκρασία 18°C στο δάπεδο, 19°C σε ύψος 80 cm και 25°C στο ταβάνι. Έλα όμως που όταν καθόμαστε στην πολυθρόνα μας το σώμα μας είνα σε ύψος κάτω των 80cm και τα πόδια μας πατάνε στο δάπεδο. Τι να κάνουμε τους 25°C στο ταβάνι. Οι απώλειες θερμότητας όμως εξαρτώνται και από τη θερμοκρασία του ταβανιού. Με την ενδοδαπέδια θέρμανση έχουμε πολύ ελαφρά θερμά ρεύματα προς το ταβάνι σε όλη την επιφάνεια του χώρου και ταυτόχρονα πιο ψυχρά ρεύματα προς τα κάτω. Αποτέλεσμα 22°C στην περιοχή του δαπέδου, 20°C σε όλο σχεδόν το ύψος και 18°C στο ταβάνι. Κανένα λέρωμα των τοίχων.
Στους ναούς τώρα το πολύ μεγάλο ύψος, ιδίως του τρούλου τους, δημιουργεί συνθήκες για 40°C ψηλά στον τρούλο και μόνο 10-15°C κοντά στο δάπεδο. Τα ανοδικά ρεύματα του αέρα δεν λερώνουν τοίχους αλλά τοιχογραφίες. Βέβαια συνήθως χρησιμοποιούνται F.C.U. ή κεντρικές κλιματιστικές συσκευές σε μια προσπάθεια δημιουργίας ισχυρών καθοδικών ρευμάτων ώστε να ζεσταθεί ο χώρος συγκέντρωσης του κοινού, αλλά με τι δαπεδοθέρμανση τι βλέπουμε; Ο κόσμος μπαίνει μέσα το χειμώνα βαριά ντυμένος και δεν βγάζει το παλτό του. Πατάει σε ένα δάπεδο 30°C και νιώθει τα πόδια του ζεστά,  βρίσκεται δε σε μια περιοχή ανοδικών θερμών ρευμάτων. Ακόμη και με 10 ή 15°C αισθάνεται πάρα πολύ άνετα. Αποτέλεσμα; 90% οικονομία καυσίμων και μεγέθους λέβητα. Ταυτόχρονα καμία επίδραση στις τοιχογραφίες. Το ίδιο ισχύει και για μουσεία και άλλους ειδικούς χώρους.
Είδαμε λοιπόν ότι η δαπεδοθέρμανση είναι μια μέθοδος θέρμανσης ενεργειακά συμφέρουσα, η οποία έχει και τη δυνατότητα χρήσης ΑΠΕ. Πιο σύγχρονη όμως είναι και η ενδοτοίχια θέρμανση.
Τι είναι αυτή και πού βασίζεται; Βασίζεται κατ’ αρχήν στη μετάδοση της θερμότητας με ακτινοβολία. Όλοι μας ξέρουμε ότι ο ήλιος ζεσταίνει τη γη, όχι γιατί ζεστός αέρας ξεκινάει από τον ήλιο και φθάνει σε μας αλλά λόγω ακτινοβολίας. Η θερμότητα πράγματι μεταδίδεται και σαν το φως, με ακτίνες θερμικές, επιστημονικά υπέρυθρες, δηλαδή με συχνότητα κάτω από τη συχνότητα του ερυθρού φωτός. Δεν ακτινοβολεί όμως μόνο κάτι τόσο ζεστό όσο ο ήλιος. Ακτινοβολούν θερμότητα και σώματα σε κάθε θερμοκρασία. Θερμότητα ακτινοβολεί και το σώμα μας. Πολλά σύγχρονα όπλα, αλλά και πολλά σαρκοφάγα ζώα ανιχνεύουν τη θερμότητα αυτή, αντί να βλέπουν το στόχο τους. Αν τώρα μπούμε σε ένα δωμάτιο με αμόνωτους τοίχους που βρίσκονται σε θερμοκρασία 5°C θα θέλουμε πολύ πιο ζεστό αέρα για να νιώσουμε άνετα παρά αν μπούμε σε ένα άλλο δωμάτιο με μονωμένους τοίχους που εσωτερικά έχουν θερμοκρασία π.χ. 17°C. Γιατί; Μα επειδή ακτινοβολούμε θερμότητα προς τους κρύους τοίχους και δεν δεχόμαστε παρά ελάχιστη ακτινοβολούμενη θερμότητα από αυτούς στους 5°C, πολύ μεγαλύτερη όμως όταν είναι στους 17°C.
Τι σκέφτηκαν λοιπόν οι ειδικοί, για τις περιπτώσεις που μια δαπεδοθέρμανση δεν είναι σωστή λύση, είτε γιατί πρόκειται για παλαιό κτίριο, είτε για νέα, αλλά που η μείωση του ύψους των χώρων λόγω του πάχους στο δάπεδο που απαιτεί η δαπεδοθέρμανση, δεν είναι σωστή λύση. Σκέφτηκαν λοιπόν να ζεστάνουν τους τοίχους ενός χώρου στους 30-35°C.
Οι εταιρίες κατασκευής πλαστικών σωλήνων έδωσαν τη βοήθειά τους κατασευάζοντας δίχτυα από πολύ λεπτούς σωλήνες με διάμετρο 5 ή 6 mm που να μπορούνα εύκολα να ενσωματωθούν στο σοβά των τοίχων. Και η μέθοδος αυτή μπορεί να χρησιμοποιήσει ως πηγή ενέργειας ΑΠΕ αφού δεν χρειάζεται νερό θερμοκρασίας πάνω από 50°C.
Βλέπουμε λοιπόν ότι η σύγχρονη τεχνολογία μας προσφέρει λύσεις μείωσης της καταναλισκόμενης ενέργειας για τη θέρμανσή μας και ταυτόχρονα για την κατά το δυνατόν αξιοποιήση των ΑΠΕ. Στους μελετητές των νέων ή των ανακαινίσεων των παλαιών κτιρίων πλέον εναπόκειται η χρήση τέτοιων λύσεων.