Αρχική » Περιεχόμενα » ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΤΖΑΚΙΑ » Τζάκια: Ανοικτά και ενεργειακά

Τζάκια: Ανοικτά και ενεργειακά

alimos.jpg

alimos.jpgΤο τζάκι ήταν κάποτε, και σε μερικά ορεινά χωριά εξακολουθεί να είναι, το μοναδικό σύστημα θέρμανσης ενός σπιτιού. Το κλασικό τζάκι, το παραδοσιακό, είναι το ανοικτό εμπρός. Η πλάτη και τα πλαϊνά είναι φτιαγμένα από πυρίμαχα τούβλα, η δε οροφή σχήματος πυραμίδας οδηγεί τα καυσαέρια στην καμινάδα και από εκεί στο ύπαιθρο. Είναι ένα φοβερά σπάταλο σύστημα αφού το μεγαλύτερο ποσοστό της θερμότητας που παράγεται φεύγει στα καυσαέρια ενώ και η πλάτη συνήθως είναι σε έναν εξωτερικό τοίχο και έτσι και αυτή χάνει πολύ ενέργεια προς το περιβάλλον. Άλλο μειονέκτημα του τζακιού είναι ότι ο ένοικος αισθάνεται να καίγονται τα μέρη του σώματός του που «βλέπουν» τη φλόγα ενώ κρυώνουν τα σκιασμένα μέρη. Τέλος, σπίθες από τα ξύλα που καίμε μπορεί να κάψουν τυχόν χαλί απλωμένο μπρος στο τζάκι.
Φοβερά μειονεκτήματα. Κι όμως. Συνηθίσαμε να ζούμε πιο πολυτελώς από παλαιότερα και έτσι σήμερα σχεδόν όλα τα νεόδμητα έχουν ένα τζάκι. Πιο είναι το πλεονέκτημά του; Μα η ομορφιά του. Για τους ενοίκους ή μια μικρή ομάδα καλεσμένων, ακόμα και στην αίθουσα ενός εστιατορίου ή το σαλόνι ενός ξενοδοχείου η «παιχνιδιάρα» φλόγα είναι μια παρέα, μια παρέα που τραβάει τους ανθρώπους όπως το μέλι την αρκούδα. Ποιος δεν χαίρεται κοιτώντας τη φλόγα και ποιος χάρηκε ποτέ κοιτώντας ένα σώμα καλοριφέρ;
Άρα λοιπόν το τζάκι είναι τόσο όμορφο και είναι υποχρέωσή μας να το κάνουμε και πιο αποδοτικό. Έτσι καταλήξαμε στα ενεργειακά τζάκια.
Οι πρώτες προσπάθειες έγιναν με ανοικτά τζάκια. Η πλάτη, τα πλαϊνά και η οροφή τους έγιναν από διπλό μεταλλικό υλικό που μέσα του κυκλοφορούσε νερό που ζέσταινε σώματα ή αέρας που μοιραζόταν στο κτίριο. Κερδίσαμε έτσι ίσως και τις μισές απώλειες, χωρίς να χάσουμε τίποτε από την ομορφιά του τζακιού.
Το δεύτερο στάδιο ήρθε με το κλείσιμο του τζακιού εμπρός με μια γυάλινη πυράντοχη επιφάνεια.
Τα χαλιά μας έπαψαν να κινδυνεύουν από τις σπίθες. Η φλόγα ήταν πάντα ορατή.
Μπορούσαμε όμως πλέον να ελέγξουμε και τον αέρα καύσης που η είσοδός του γίνεται από κάποιο άνοιγμα στη βάση του τζακιού, ένα άνοιγμα που ελέγχεται από ένα τάμπερ, ένα τάμπερ που μπορεί να είναι και ηλεκτροκίνητο και να ελέγχεται από σύστημα αυτοματισμού. Αν ο χώρος μας ζεστάθηκε μπορεί να κλείσει σχεδόν τελείως μειώνοντας την ισχύ καύσης και την κατανάλωση ξύλων.
Τέτοια ενεργειακά τζάκια λειτουργούν πλέον ζεσταίνοντας τον αέρα ή νερό κεντρικής θέρμανσης ή ακόμη παράγοντας και ζεστό νερό χρήσης με πολύ καλούς βαθμούς απόδοσης χωρίς να μας στερούν τη χαρά να χαζεύουμε τη φλόγα και να τα τροφοδοτούμε με ξύλα όταν τα προηγούμενα έχουν καεί. Βλέπετε και η φασαρία αυτή είναι πολλές φορές χαρά.
Σήμερα σε πολλές βίλες το νερό θέρμανσης πρώτα επιστρέφει στο τζάκι, ζεσταίνεται εκεί εάν είναι αναμμένο όσο ζεσταθεί και μετά οδηγείται στον λέβητα κεντρικής θέρμανσης όπου συμπληρώνουμε τη θερμοκρασία για να οδηγηθεί στα θερμαντικά σώματα του σπιτιού.
Ο ιδιοκτήτες κερδίζει έτσι αρεκτά λίτρα πετρελαίου θέρμανσης. Θα μου πείτε ότι αντί για πετρέλαιο καίει ξύλα. Ναι αυτό είναι αλήθεια. Με ένα ανοικτό, παραδοσιακό τζάκι όμως θα έκαιγε και τα ξύλα και το πετρέλαιο.
Τίποτε δεν θα χάναμε από πλευρά ομορφιάς. Μην ξεχνάμε ότι για την προστασία από τις σπίθες ούτως ή άλλως και στα ανοικτά τζάκια συνήθως βάζουμε εμπρός από τη φλόγα κάποιο παραπέτασμα γυάλινο ή από μεταλλική ψάθα. Άρα;