Δε χρειάζεται φιλοσοφία για να σκεφτεί κανείς τι θα ‘πρεπε να γίνει για να γλιτώσουμε από την κατάρα των πλημμυρών στην Ελλάδα – τώρα μάλιστα που φαινόμενα όπως αυτές, έχουν γίνει ακραία εξ αιτίας της κλιματικής αλλαγής.
1. Απομάκρυνση των μπαζών, απορριμμάτων ακόμα και σπιτιών, που είναι χτισμένα πάνω σε ρέματα, αυθαίρετα φυσικά. Το τελευταίο αυτό είναι το πιο δύσκολο, αφού οι φτωχές αυτές οικογένειες πρέπει να μεταστεγαστούν και επομένως το κόστος θα είναι μεγάλο. Δεν μπορούμε όμως να το αποφύγουμε, αν θέλουμε να σωθούμε από την επανάληψη του εφιάλτη που ζήσαμε πρόσφατα στη Μάνδρα και στη Νέα Πέραμο της Δυτικής Αττικής, με 23 ανθρώπους να έχουν χάσει τη ζωή τους και πολύ περισσότερους την περιουσία τους. Και είναι δουλειά της κοινωνίας στο σύνολο της – επομένως και του κοινωνικού κράτους και όχι μόνο – να γίνει ένα πρόγραμμα μαμούθ για τη στέγαση αυτών των ανθρώπων, που, ανάμεσα στα άλλα, θα είναι και τα πρώτα θύματα μιας νέας πλημμύρας.
Το πρόβλημα αυτό βέβαια υπάρχει σ’ όλη την Ελλάδα, όχι μόνο στην Αττική. Στην Αττική όμως είναι σοβαρότερο από οπουδήποτε αλλού αφού, όπως είναι γνωστό, εδώ, στην Αττική, στεγάζεται σχεδόν η μισή Ελλάδα.
Πώς όμως αντιμετωπίζει μια κοινωνία κι ένα κράτος ένα καθήκον τεραστίων διαστάσεων όπως αυτό;
Θα μπορούσα εδώ να διατυπώσω μερικές σκέψεις σαν αρχιτέκτονας, αλλά ο χώρος δε μου το επιτρέπει. Θα πω μόνο τούτο: Τίποτα δεν είναι ανέφικτο, όταν μπαίνει στο χορό σοβαρά μια κοινωνία, κι αν το (κοινωνικό) κράτος αποφασίσει να συντονιστεί και να συνεργαστεί μ’ αυτήν την κοινωνία. Εθελοντές, οικοδόμοι, μηχανικοί, επιχειρήσεις οικοδομικών υλικών και οικοδομικών μηχανημάτων, επιχειρήσεις γενικά κλπ. μπορούν, καλά οργανωμένοι, να κάνουν θαύματα. Ας θυμηθούμε το θαύμα της αποκατάστασης των προσφύγων του ’22 σε μια Ελλάδα πολύ φτωχότερη ακόμα κι από τη σημερινή Ελλάδα της κρίσης. 1,5 εκατομμύριο πρόσφυγες όχι μόνο στεγάστηκαν, αλλά έδωσαν και μια τεράστια ώθηση στην Ελληνική οικονομία σε ελάχιστο σχετικά χρόνο!
2. Φυτεύσεις. Το δεύτερο που πρέπει οπωσδήποτε να γίνει, είναι φυτεύσεις αντί των άστοχων και επιβλαβών «αντιπλημμυρικών» έργων που εμποδίζουν τη ροή του νερού στενεύοντας τη διατομή των ρεμάτων. Φυσικά, αφού αυτό που κάνουν οι εργολάβοι, είναι να χτίζουν (με συρματοκιβώτια) ή, το χειρότερο, να τσιμεντώνουν τον πυθμένα και τις όχθες των ρεμάτων με αποτέλεσμα να αυξάνεται η παροχή και να μειώνεται η απορροφητικότητα, με τα γνωστά αποτελέσματα. Τα δήθεν «έργα» γίνονται για τα κέρδη των εργολάβων (συν μίζες), όχι για το πραγματικό πρόβλημα και την αντιμετώπισή του. Όλοι οι μηχανικοί, αλλά και οι απλοί πολίτες, ξέρουν πως το καλύτερο αντιπλημμυρικό έργο είναι το φύτεμα το οποίο έχει τα εξής πλεονεκτήματα:
– Οι ρίζες εμποδίζουν τις κατολισθήσεις και επομένως τη διάβρωση των πρανών. Δε χρειάζεται λοιπόν καμιά «οριοθέτηση» ή «διευθέτηση» των ρεμάτων,
– Πολύ χαμηλότερο κόστος. Μόνο το κόστος των φυτωρίων. Η εργασία μπορεί να γίνει εθελοντικά υπό την επίβλεψη ειδικών γεωπόνων. Κάντε τη σύγκριση με το κόστος μιας «αντιπλημμυρικής» εργολαβίας,
– Περισσότερο πράσινο σε μια Αθήνα με δραματική έλλειψη πράσινου, περισσότερο οξυγόνο, υγεία, ομορφιά, χαρά. Θα γεμίσει η διψασμένη Αθήνα με γραμμικά πάρκα!
και, το κυριότερο:
– Θα γλιτώσουμε ζωές και περιουσίες!
Συμπέρασμα:
Όχι στις δήθεν αντιπλημμυρικές εργολαβίες! Με νόμο να σταματήσουν αμέσως σ’ όλη την Ελλάδα, π.χ. οι εργολαβίες για το Ρέμα της Πικροδάφνης και το Μεγάλο Ρέμα της Ανατολικής Αττικής κλπ. Στη θέση τους να οργανωθούν συνεργεία φυτεύσεων σε συνεργασία με τους κατά τόπους ΟΤΑ και κυρίως με τα τοπικά κινήματα (ΡΟΗ κλπ.).
Αν γίνουν αυτά, μπορούμε να ελπίζουμε.
Αντρέας Δάνος
