Χ ιλιάδες άρθρα γράφονται για τα πλεονεκτήματα, οικονομικά και περιβαλλοντικά, του φυσικού αερίου. Ελάχιστοι, όμως, ασχολούνται με τον πρωτοεξάδελφο του φυσικού αερίου, το υγραέριο. Πολλοί το αποφεύγουν, υπάρχουν όμως εκατομμύρια χρήστες του στην Ελλάδα. Σχεδόν όλοι μας έχουμε κάποια συσκευή μαγειρέματος με υγραέριο. Τι φοβούνται όμως οι πολέμιοί του; Τρεις, βασικά, οι ενστάσεις τους. Δυσκολία προμήθειας, ασφάλεια και κόστος. Ας δούμε μία – μία αυτές τις ενστάσεις.
Θέμα προμήθειας: Δύο οι τρόποι για τον εφοδιασμό μας με υγραέριο. Λιανικά σε φιάλες των 10 ή 25 κιλών συνήθως, ή χονδρικά με βυτιοφόρο, αρκεί να έχουμε την κατάλληλη δεξαμενή.
Η προμήθεια του υγραερίου σε φιάλες καλύπτει τις ανάγκες για δύο μάτια μαγειρέματος, αλλά για πιο μεγάλες καταναλώσεις είναι κοπιώδης και όπως θα δούμε παρακάτω κοστίζει πολύ. Υπάρχει λοιπόν θέμα.
Ένα πάντως σημαντικό πλεονέκτημα της λιανικής προμήθειας υγραερίου είναι ότι η εγκατάσταση φιαλών επιτρέπεται σχεδόν παντού και έτσι μπορεί να γίνει πολύ κοντά στις συσκευές κατανάλωσης με πολύ μικρής έκτασης δίκτυα σύνδεσης συσκευών – φιαλών.
Η εγκατάσταση δεξαμενών αντίθετα δεν μπορεί να γίνει οπουδήποτε. Λόγοι ασφάλειας μας έχουν υποχρεώσει να τις εγκαθιστούμε (εάν βέβαια τηρούμε τον κανονισμό) σε υπαίθριο χώρο, σε αρκετή απόσταση από τα κατοικούμενα κτίρια ή γειτονικά οικόπεδα και κοινόχρηστους χώρους (οδούς, πλατείες κλπ). Σε σχετικά μεγάλες πόλεις τέτοιοι χώροι είναι συνήθως δύσκολο να βρεθούν και η χρήση των δεξαμενών έχει έτσι περιοριστεί σε μικρά χωριά, γεωργικές εκμεταλλεύσεις (θερμοκήπια) ή βιομηχανίες με διαθέσιμους υπαίθριους χώρους, τουλάχιστον οι νόμιμες εγκαταστάσεις.
Δεύτερο πρόβλημα: Ασφάλεια. Ο κόσμος δυσπιστεί στο υγραέριο γιατί συχνά διαβάζει για εκρήξεις σε φιάλες ή δεξαμενές υγραερίου. Βλέπει φωτογραφίες με ισοπεδωμένα εστιατόρια και φυσικό είναι να φοβάται. Τέλος βλέπει δύο παιδιά από την Αγγλία να πεθαίνουν στην Κέρκυρα από μονοξείδιο εγκατάστασης υγραερίου.
Τι συμβαίνει λοιπόν;
Αυτό είναι ένα σύνηθες πρόβλημα στην ελληνική πραγματικότητα. Οι εγκαταστάσεις φυσικού αερίου ελέγχονται από τις ΕΠΑ και αναγκαστικά γίνονται μετά από μελέτη μηχανολόγου, η εφαρμογή της οποίας ελέγχεται από ειδικευμένο προσωπικό. Αντίθετα, κανένας έλεγχος δεν γίνεται στις εγκαταστάσεις υγραερίου. Ακόμη και στις ελάχιστες περιπτώσεις που προβλέπεται άδεια της Πυροσβεστικής, οι έλεγχοι της τελευταίας είναι σχεδόν τυπικοί, από μη ειδικούς μηχανολόγους. Οι φιάλες και οι δεξαμενές είναι κατασκευασμένες σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς. Έτσι ποτέ, το τονίζω ποτέ, δεν είδα να έχει εκραγεί η δεξαμενή ή οι φιάλες. Απλώς υπήρξε κάποια διαρροή στο δίκτυο, γέμισε ο χώρος του οικήματος με υγραέριο και η έκρηξη έγινε εκεί, όχι στις φιάλες ή την δεξαμενή. Ο θάνατος των δύο παιδιών στην Κέρκυρα έγινε γιατί η συσκευή τοποθετήθηκε χωρίς καμινάδα!!! Ε, αν αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αναγκαία η μελέτη, εγκατάσταση και ο έλεγχος μιας εγκατάστασης από ειδικευμένο επιστήμονα, τότε εγώ είμαι κάποιος ηλίθιος που πιστεύω το αντίθετο.
Επίσης, αν η διαρροή, υπεύθυνη για μια έκρηξη σε μια ψησταριά, δεν οφείλεται στο γεγονός ότι η σύνδεση των φιαλών στο δίκτυο δεν έγινε από ειδικευμένο αδειούχο εγκαταστάτη ή στις συνδέσεις δικτύου – συσκευών που ποτέ δεν ελέχθησαν σε τακτικά διαστήματα, επίσης από ειδικευμένους τεχνίτες, τότε φταίει το υγραέριο.
Πιστεύει άραγε κανείς από τους αναγνώστες ότι φταίει το υγραέριο και όχι η κακή εγκατάσταση ή η κακή συντήρησή της; Αν υπάρχει σωστή εγκατάσταση και σωστή συντήρηση, πρόβλημα δεν υπάρχει.
Φτάνουμε τώρα στο μεγάλο όπλο του υγραερίου. Το κόστος του. 1kg υγραερίου έχει την ίδια θερμική ισχύ με 1,41 λίτρα πετρελαίου (δείτε τον υπολογισμό στο βιβλίο μου “εγκαταστάσεις αερίων καυσίμων”). Το κόστος 1,41 λίτρων πετρελαίου θέρμανσης, αν η τιμή φτάσει τα 90 λεπτά, όπως ακούμε, είναι 1,27 ευρώ, του δε πετρελαίου κίνησης ξεπερνά τα 2 ευρώ. Αυτές οι τιμές ισχύουν βέβαια για Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αφού ως γνωστόν οι τιμές στην επαρχία είναι πολύ υψηλότερες. Η τιμή του υγραερίου σε φιάλες των 25kg (τιμή Αθήνας πάλι) είναι 38:25 = 1,52 ευρώ/kg.
Βλέπουμε ότι η τιμή αυτή είναι βέβαια μεγαλύτερη από την τιμή του πετρελαίου θέρμανσης. Γιατί συμβαίνει όμως αυτό; Απλά γιατί το αγοράζουμε λιανικά με σημαντικό κόστος εμφιάλωσης και διακίνησης των φιαλών. Αν αντίθετα, χρησιμοποιήσουμε δεξαμενή και αγοράζουμε το υγραέριο χονδρικά, το κόστος κατεβαίνει πάρα πολύ. Το kg δεν θα μας κοστίζει παραπάνω από 0,75 έως 1,10 ευρώ. Θα μου πείτε ότι από το 0,75 έως το 1,10 υπάρχει μια τεράστια διαφορά. Θα πρέπει όμως να γνωρίζουμε ότι το 1,10 ευρώ ισχύει για μέτριο πελάτη που την δεξαμενή την «νοίκιασε» από τον προμηθευτή υγραερίου. Είναι λοιπόν υποχρεωμένος να πληρώνει και μια απόσβεση του κόστους της δεξαμενής. Το 0,75 ισχύει για μεγάλους πελάτες που ταυτόχρονα αγόρασαν μόνοι τους τη δεξαμενή και είναι ελεύθεροι να διαλέξουν τον προμηθευτή υγραερίου.
Το συγγενές με το υγραέριο φυσικό αέριο τιμολογείται με βάση τις kwh που αποδίδουν τα m3 που κατανάλωσε ο πελάτης. Το κόστος σε αντιστοιχία 1kg υγραερίου φτάνει περίπου το 1 ευρώ, είναι δηλαδή φθηνότερο κατά 20% περίπου από το πετρέλαιο θέρμανσης. Ας σημειώσω εδώ ότι αν ένα ξενοδοχείο χρησιμοποιεί πετρέλαιο για να θερμάνει το ζεστό νερό χρήσης για τα μπάνια των δωματίων και για το εστιατόριό του, το πετρέλαιο τιμολογείται ως πετρέλαιο κίνησης.
Συμπέρασμα: Το φυσικό αέριο και το υγραέριο είναι πάντα σχεδόν φθηνότερα από το πετρέλαιο με μοναδική εξαίρεση αν θέλουμε να θερμάνουμε το σπίτι μας με υγραέριο σε φιάλες, πράγμα αρκετά σπάνιο. Τεράστια είναι η διαφορά κόστους αν το πετρέλαιο δεν το χρησιμοποιούμε για την θέρμανση των κατοικιών.
Μεταξύ φυσικού αερίου και υγραερίου το υγραέριο συνήθως είναι φθηνότερο αν το προμηθευόμαστε σε ιδιόκτητες δεξαμενές. Επιπλέον υπάρχει παντού στην Ελλάδα ενώ δίκτυο φυσικού αερίου δεν βρίσκεις παρά σε ελάχιστα μέρη. Η διαφορά κόστους οφείλεται προφανώς στο κόστος απόσβεσης του δικτύου των ΕΠΑ. Μεγάλοι καταναλωτές φυσικού αερίου που προμηθεύονται απ΄ ευθείας από την ΔΕΠΑ σε πίεση 6 ή περισσοτέρων bar έχουν βέβαια σημαντική έκπτωση σε σχέση με τα τιμολόγια των ΕΠΑ (ΔΕΗ, τσιμεντοβιομηχανίες κλπ).
Μην φοβάστε λοιπόν το υγραέριο. Εμπιστευτείτε έναν έμπειρο μηχανικό να σας μελετήσει την εγκατάσταση, αγοράστε την δεξαμενή και θα έχετε μεγάλη οικονομία που σε ελάχιστο χρόνο θα αποσβήσει τη δαπάνη. Ταυτόχρονα θα έχετε όλα τα άλλα πλεονεκτήματα των αερίων καυσίμων: Προστασία του περιβάλλοντος, σπανιότατες βλάβες και μεγάλη διάρκεια ζωής των συσκευών. Δεν πρέπει, όμως, να τσιγκουνευόμαστε τη συντήρηση, συντήρηση από έμπειρους αδειούχους τεχνίτες.
Σωστή μελέτη και κατασκευή και σωστή συντήρηση είναι τα όπλα και η ασπίδα για να χαιρόμαστε τα πλεονεκτήματα του υγραερίου χωρίς κανένα κίνδυνο.
Πριν κλείσω, ας τονίσω κάτι πολύ γνωστό, άλλωστε. Οι συσκευές αερίου είναι ίδιες και για το υγραέριο και για το φυσικό αέριο. Διαφέρουν μεταξύ τους μόνον όσον αφορά κάποια μπεκ και γι΄ αυτό παραγγέλλουμε συσκευές για το ένα ή το άλλο είδος. Αν τώρα έχουμε συσκευή που λειτουργεί με τον ένα τύπο καυσίμου (υγραέριο ή φυσικό αέριο) και θέλουμε να την συνδέσουμε με τον άλλο τύπο, τότε αρκεί να προμηθευτούμε ένα «ΚΙΤ» (εμπορικός όρος που σημαίνει ένα κουτί με ανταλλακτικά μπεκ ή και κάποιο άλλο μικροεξάρτημα) και ένας καυστηρατζής εύκολα και φθηνά θα μας κάνει την καινούργια σύνδεση.
