– Ακριβότερο 10% σε σύγκριση με πέρυσι
– Από 1.1.2008 η εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης με το πετρέλαιο κίνησης, σύμφωνα με το υπουργείο οικονομικών
Με προβλήματα ξεκίνησε στις 15 Οκτωβρίου η διακίνηση του πετρελαίου θέρμανσης, καθώς οι εργαζόμενοι στα «Ελληνικά Πετρέλαια» πραγματοποίησαν 24ωρη απεργία.
Η απεργία αυτή που συνέπεσε με την πρώτη ημέρα διανομής του πετρελαίου θέρμανσης είχε σαν αποτέλεσμα να μην γίνεται η διάθεσή του από τα διυλιστήρια των ΕΛΠΕ σε Ασπρόπυργο, Ελευσίνα και Θεσσαλονίκη, που καλύπτουν πάνω από το 70% της σχετικής αγοράς. Το πρόβλημα ήταν ιδιαίτερα αισθητό σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας δεδομένου ότι στις 15 Οκτωβρίου η θερμοκρασία είχε πέσει σε χαμηλά επίπεδα και η λειτουργία των κεντρικών θερμάνσεων ήταν απαραίτητη.
Μετά από μία περίοδο, αμέσως μετά τις εκλογές, στελεχών του υπουργείου Οικονομίας, που μιλούσαν για διάφορα σενάρια που αφορούσαν την εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης του πετρελαίου θέρμανσης και του πετρελαίου κίνησης, τελικά με ανακοίνωση το υπουργείο, ξεκαθάρισε ότι «μέχρι το τέλος του έτους θα εφαρμοσθεί το ισχύον σύστημα διακίνησης και διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης». Έτσι μέχρι τέλος Δεκεμβρίου δεν αλλάζει τίποτα σχετικά με τη διακίνηση του πετρελαίου θέρμανσης παρά μόνο η τιμή του, που ξεκίνησε να πωλείται προς 61-62 λεπτά το λίτρο, από τα 55 λεπτά περίπου που είχε πέρυσι.
Σύγχυση στην αγορά
Όμως πριν από την ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών που καθορίζει το καθεστώς διάθεσης μέχρι και τον Δεκέμβριο, δημιουργήθηκε, μία άνευ προηγουμένου σύγχυση στην αγορά από τα διάφορα σενάρια που παρουσιάζονταν από κυβερνητικούς αξιωματούχους για την πάταξη της λαθρεμπορίας των καυσίμων. Ήδη ήταν γνωστό ότι στον προϋπολογισμό του κράτους είχε γίνει εγγραφή των εσόδων που υποτίθεται ότι θα αποφέρει το νέο σύστημα διακίνησης και διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης.
Χαρακτηριστικό δείγμα των προθέσεων της κυβέρνησης, για την πάταξη του λαθρεμπορίου και μέσω της κατανάλωσης αποτελούν οι σχετικές δηλώσεις και του υπουργού Γ. Αλογοσκούφη, ο οποίος τόνιζε ότι με την εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης των δύο τύπων πετρελαίου, οι καταναλωτές θα πρέπει να προκαταβάλουν στον προμηθευτή τους τη διαφορά. Σε συνέντευξή του σε ραδιοφωνικό σταθμό ο υπουργός Οικονομίας τόνισε χαρακτηριστικά: «Θα κυκλοφορεί ένας τύπος πετρελαίου, ο οποίος θα φορολογείται όπως το πετρέλαιο κίνησης και όταν πωλείται για λόγους θέρμανσης, θα πηγαίνει κάποιος στην τράπεζα με το τιμολόγιο και μία υπεύθυνη δήλωση ότι αγόρασε πετρέλαιο θέρμανσης και θα παίρνει την επιστροφή φόρου». Διαβεβαίωσε επίσης ότι «δεν θα επιβαρυνθεί κανείς, θα γίνεται απλά μέσω του τραπεζικού συστήματος, όπως έγινε, για παράδειγμα, με τα επιδόματα των πυρόπληκτων».
Σε παρατήρηση ότι ορισμένοι ενδέχεται να εκμεταλλευτούν το μέτρο και να εισπράττουν επιστροφή φόρου για πετρέλαιο θέρμανσης από αγορές πετρελαίου κίνησης, ο Γ. Αλογοσκούφης άφησε να εννοηθεί ότι θα ορισθεί πλαφόν, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Έχουμε μαζέψει ήδη κάποια στοιχεία τα δύο τελευταία χρόνια για τις καταναλώσεις και θα μπουν κάποια όρια ανάλογα και με τα τετραγωνικά της οικίας, ώστε να μην έχουμε αυτή την εκμετάλλευση».
Μάλιστα διέρευσαν πληροφορίες ότι το υπουργείο Οικονομίας προσανατολίζεται το πλαφόν να είναι διαφορετικό από περιοχή σε περιοχή, ενώ θα διαφέρει ανάλογα και με το είδος της κατοικίας.
Για το θέμα του νέου τρόπου διακίνησης του πετρελαίου θέρμανσης ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Θ. Ρουσόπουλος σε δηλώσεις του «εκτίμησε» ότι στις περισσότερες πολυκατοικίες ο διαχειριστής έχει αποθεματικό ποσό και θα πάρει τα χρήματα πίσω αμέσως. Για μεμονωμένες περιπτώσεις μονοκατοικιών εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η επιβάρυνση αυτή θα είναι ολίγων ωρών ή ημερών και πάντως «πολύ μικρή σε σχέση με το όφελος από την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου».
Οι παραπάνω δηλώσεις, που έδειχναν τις προθέσεις της κυβέρνησης για την πάταξη του λαθρεμπορίου στα καύσιμα (σύμφωνα με το υπ. Οικονομικών φτάνει στα 1,5 δισ. ευρώ το χρόνο) ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων και διαμαρτυριών από τις ενώσεις καταναλωτών.
Επιπλέον προξένησαν σύγχυση και πολλά ερωτήματα για τις λεπτομέρειες του νέου συστήματος διανομής έμεναν αναπάντητα. Αυτό έγινε γιατί όλα τα μέτρα ήταν με τη μορφή δηλώσεων και με τη λογική του «κάνοντας και βλέποντας» χωρίς να έχει κατατεθεί εκ μέρους της κυβέρνησης κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο προς διαβούλευση απ’ όλους τους εμπλεκόμενους.
Το αποτέλεσμα ήταν να γίνει στροφή 180 μοιρών και λίγες μέρες πριν τις 15 Οκτωβρίου να ανακοινωθεί ότι μέχρι το τέλος του χρόνου δεν αλλάζει τίποτα στον τρόπο διακίνησης και διανομής.
Το υπουργείο Οικονομικών υποσχέθηκε ότι σύντομα θα καταθέσει ειδικό σχέδιο νόμου και ότι από τις αρχές του 2008 θα ισχύσει το νέο σύστημα.
Το σενάριο που τώρα συζητείται προβλέπει ότι οι εταιρίες πώλησης πετρελαιοειδών και τα πρατήρια υγρών καυσίμων θα αγοράζουν από τα διυλιστήρια σε ενιαία τιμή το πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης, και στη συνέχεια θα πωλούν αυτό της θέρμανσης με τη μειωμένη τιμή των 60 με 65 λεπτών το λίτρο.
Τη διαφορά θα εισπράττουν οι πρατηριούχοι από τις τράπεζες με βάση τα τιμολόγια και τις αποδείξεις πώλησης και μία υπεύθυνη δήλωση ότι διατέθηκε για θέρμανση.
Πάντως τη λύση αυτή δεν φαίνεται να αποδέχονται οι πρατηριούχοι, που υποστηρίζουν ότι έτσι υποχρεώνονται να εκταμιεύσουν αμέσως ένα σημαντικό κεφάλαιο χωρίς να ξέρουν πώς και πότε θα τους επιστραφεί. Παράλληλα έχουν επιφυλάξεις και για την υπεύθυνη δήλωση, καθώς ο καταναλωτής μετά την απομάκρυνση του βυτιοφόρου μπορεί να χρησιμοποιήσει το πετρέλαιο για άλλη χρήση.
Διπλασιάστηκε η τιμή μέσα σε τρία χρόνια!
Αξίζει να σημειώσουμε ότι μπορεί για φέτος να μιλάμε για αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης κατά 10% περίπου σε σύγκριση με πέρυσι, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε τις μεγάλες αυξήσεις που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2004 το πετρέλαιο κόστιζε 31 λεπτά το λίτρο, πέρυσι 55 λεπτά και φέτος ξεκίνησε με 60 λεπτά. Δηλαδή μέσα σε τρία χρόνια είχαμε διπλασιασμό της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης. Φυσικά για την τρέχουσα θερμαντική περίοδο, κανένας δεν γνωρίζει πού θα φτάσουν οι τιμές καθώς πολλά θα εξαρτηθούν από τις εξελίξεις στις διεθνείς αγορές πετρελαίου, που απ’ ότι όλα δείχνουν, δεν είναι ευοίωνες.
Εντατικοί έλεγχοι
Εν τω μεταξύ σε κατάσταση συναγερμού τέθηκαν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του υπουργείου Ανάπτυξης και των νομαρχιών, από την πρώτη μέρα της διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης.
Ο αρμόδιος υφυπουργός Ανάπτυξης Γιώργος Βλάχος ζήτησε από τους ελεγκτές να πραγματοποιούν εντατικούς ελέγχους στο σύστημα εμπορίας πετρελαίου θέρμανσης επισημαίνοντας: «Ξέρει ο καθένας αν είναι παραβάτης και το υπουργείο με τους ελέγχους απλώς εντοπίζει το παράπτωμα». Ζήτησε τη συνεργασία της κοινωνίας στην προσπάθεια προστασίας των δικαιωμάτων των καταναλωτών και σημείωσε ότι βρίσκεται σε συνεργασία με τις νομαρχίες για τη διενέργεια ουσιαστικών και αυστηρών ελέγχων και στην περιφέρεια.
Στην Αττική, οι 80 ελεγκτές του υπουργείου συγκρότησαν κλιμάκια των 3-4 ατόμων και ξεκίνησαν ελέγχους από την πρώτη μέρα διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης.
Συμβουλές από τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή
Η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης, θέλοντας να προστατεύσει τους καταναλωτές από τους διάφορους «επιτήδειους» της αγοράς, εξέδωσε τις παρακάτω συμβουλές:
1. Συγκρίνετε, μετά από έρευνα ή ενημέρωση, τις αναγραφόμενες στα πρατήρια της περιοχής σας τιμές (υποχρεούνται να αναγράφουν τις τιμές των καυσίμων σε φωτεινές πινακίδες, εμφανείς στους καταναλωτές). Με βάση την εμπειρία σας επιλέξτε την οικονομικότερη τιμή, συμβάλλοντας με τη συμπεριφορά σας και στην ενίσχυση του ανταγωνισμού.
2. Να αναθέτετε την παραλαβή του πετρελαίου θέρμανσης μόνον σε άτομα που γνωρίζουν πώς πρέπει να το παραλάβουν.
3. Να τηρείτε όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα ασφαλείας κατά την παραλαβή του πετρελαίου, προς αποφυγή ατυχημάτων.
4. Πληρώνετε τους προμηθευτές μόνον εφόσον αναγράφεται στην απόδειξη παραλαβής-πληρωμής το ύψος που μετρήθηκε πριν και μετά την παραλαβή και όχι μόνο τα λίτρα. Επίσης, φροντίζετε να είναι συμπληρωμένα όλα τα απαιτούμενα από το νόμο στοιχεία (ονοματεπώνυμο και διεύθυνση του πελάτη, ποσότητα, ώρα παράδοσης κτλ.).
Σε κάθε άλλη περίπτωση να σημειώνετε τις λέξεις "με κάθε επιφύλαξη".
5. Να πραγματοποιείτε τουλάχιστον μία φορά το χρόνο συντήρηση-ρύθμιση του συστήματος της κεντρικής θέρμανσης. Έτσι θα καταναλώνετε λιγότερο πετρέλαιο, θα εξοικονομήσετε χρήματα και θα συμβάλλετε στην προστασία του περιβάλλοντος. Ο καταλληλότερος χρόνος για τη συντήρηση της εγκατάστασης είναι αμέσως μετά τη λήξη της περιόδου θέρμανσης (δηλαδή Απρίλιο – Μάιο) ώστε να μη μείνουν τα κατάλοιπα της καύσης κατά την περίοδο του καλοκαιριού, οπότε είναι πιο δύσκολος ο καθαρισμός της.
6. Μην αφήνετε τον καυστήρα του πετρελαίου να λειτουργεί χωρίς καύσιμα, καθώς έτσι καταστρέφονται η αντλία και το μπεκ. Πρέπει να είναι ανοιχτός ο διακόπτης παροχής της δεξαμενής και η δεξαμενή να μη μένει κενή.
** Όλοι οι καταναλωτές εκτός Αθηνών μπορούν να απευθύνονται για ενημέρωση, παράπονα και καταγγελίες στην τηλεφωνική γραμμή 2101520, που λειτουργεί καθημερινά από τις 8 το πρωί μέχρι τις 10 το βράδυ.
