«Δεχθήκαμε πολιτικές πιέσεις για τη μη έκδοσή της, τους πρώτους μήνες του 2009»
Κατηγορηματικός ότι δεν τίθεται θέμα νομιμότητας της εγκυκλίου 113 του ΟΑΕΕ, με την οποία αλλάζει το καθεστώς ασφάλισης πολλών επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται σε περιοχές κάτω των 2.000 κατοίκων και μπορούσαν, βάσει του νόμου 3050/2002 να ασφαλίζονται στον ΟΓΑ, εμφανίζεται σε συνέντευξή του στον «Υ», ο διοικητής του Οργανισμού, κ. Κωνσταντίνος Παπαθανασίου.
Παρ’ όλα αυτά ζητά τη νομοθετική αποσαφήνιση του θέματος από το υπουργείο Εργασίας, επισημαίνοντας παράλληλα ότι «μπορεί να προσφύγει στα δικαστήρια όποιος θεωρεί ότι αδικείται».
Η έκδοση και η εφαρμογή της εγκυκλίου 113 (βλέπε τεύχος 1441 «Υ»), για υποχρεωτική υπαγωγή των επαγγελματιών στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ από 1/11/2009 προκάλεσε μεγάλες συζητήσεις – αντιδράσεις το προηγούμενο διάστημα, ενώ κατατέθηκε και επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή από τον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, κ. Θεόδωρο Παραστατίδη.
Επί της ερωτήσεως απάντησε ο υφυπουργός Εργασίας κ. Γεώργιος Κουτρουμάνης, ενώ υπήρξε και διευκρινιστική εγκύκλιος από τον ΟΑΕΕ, με την οποία εξαιρέθηκαν 40 επαγγέλματα εμπόρων και βιοτεχνών από την ασφάλιση του Οργανισμού.
Επισήμως το υπουργείο δέχεται ότι ο νόμος 3050/2002 καταστρατηγείται από τους επαγγελματίες «και δεν μπορούμε να δεχθούμε την καταστρατήγησή του», τονίζει όμως ότι από την εφαρμογή της εγκυκλίου ενδέχεται να υπάρξουν προβλήματα για ορισμένες κατηγορίες επαγγελματιών «και αυτά τα προβλήματα θα τα αντιμετωπίσουμε με την κατάθεση του νομοσχεδίου για το ασφαλιστικό».
Ανεπισήμως, πάντως, πηγές του υπουργείου μας δήλωσαν αιφνιδιασμένες από το χρόνο που αποφάσισε ο Οργανισμός να εκδώσει την εγκύκλιο, με δεδομένο ότι εκείνες τις μέρες ξεκινούσε η διαβούλευση για το ασφαλιστικό, όπου στην πορεία θα συζητείτο και αυτό το θέμα.
«Το ζήτημα», όμως, μας είπαν, «δεν είναι μόνο αυτό. Μετά την έκδοση της εγκυκλίου άρχισαν να αποστέλλονται ειδοποιητήρια στους επαγγελματίες για να υπαχθούν στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ. Κι αν η διαβούλευση τους εξαιρέσει από την ασφάλιση του ΟΑΕΕ, θα τους πούμε επιστρέψτε στο πρότερο καθεστώς; Βιάστηκε πολύ ο ΟΑΕΕ. Δεν υπήρξε σωστή ενημέρωση και προγραμματισμός», μας τόνισαν τα στελέχη του υπουργείου, που, ωστόσο, δεν θέλησαν να πάρουν δημόσια θέση για τη νομιμότητα ή μη της εγκυκλίου.
Οι διατάξεις ενός νόμου αλλάζουν μόνο με νόμο και όχι με εγκύκλιο. Κάτι που είναι απολύτως γνωστό σε όλους όσοι ασχολούνται με τα κοινά. Άποψη με την οποία συμφώνησε, σε δήλωση που έκανε στο περιοδικό μας και ο βουλευτής Κιλκίς του ΠΑΣΟΚ, κ. Θεόδωρος Παραστατίδης, προχωρώντας μάλιστα ένα βήμα παραπέρα, σε ό,τι έχει να κάνει με τη στάση που πρέπει να κρατήσουν οι επαγγελματίες μέχρι την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή από το υπουργείο Εργασίας.
Από την πλευρά του ο διοικητής του Οργανισμού, και στη συνέντευξη που μας παραχώρησε τόνισε ότι το ζήτημα αυτό αποτελούσε μια «γκρίζα ζώνη» στο νόμο που έπρεπε να διαλευκανθεί και ότι η εγκύκλιος αποτελεί μέρος της προσπάθειας που καταβάλλει η διοίκηση του ΟΑΕΕ και το υπουργείο Εργασίας για τη «σωτηρία» του Οργανισμού.
Η συνέντευξη με τον κ. Παπαθανασίου έχει ως εξής:
Κύριε διοικητά, θα ήθελα να ξεκινήσουμε με το θέμα της πρόσφατης εγκυκλίου 113/09, που εξέδωσε ο ΟΑΕΕ και η οποία έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις – αντιδράσεις από την πλευρά των ελεύθερων επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στις λεγόμενες «προαιρετικές» περιοχές.
Θεωρείτε ότι το συγκεκριμένο θέμα της εγκυκλίου αφορά μόνο τον Οργανισμό ή αποτελεί αρμοδιότητα και του εποπτεύοντος υπουργείου;
Κάθε εγκύκλιος που εκδίδεται από τον Οργανισμό, βασίζεται στη γνωμοδότηση της νομικής μας υπηρεσίας η οποία με τη σειρά της συνεργάζεται με την αντίστοιχη νομική υπηρεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Δεν υπάρχει περίπτωση να προβούμε σε οποιαδήποτε ενέργεια χωρίς να έχει γνώση το εποπτεύον υπουργείο.
Από εκεί και πέρα, η πρωτοβουλία για την εφαρμογή της εγκυκλίου ανήκει σε εμάς.
Ανεξάρτητα σε ποιον ανήκει η πρωτοβουλία για την εφαρμογή της, κατά τη γνώμη μας υφίσταται θέμα νομιμότητάς της. Η εγκύκλιος καταργεί τα εισοδηματικά κριτήρια που έθετε ο νόμος 3050/2002 για την υπαγωγή ή όχι κάποιου επαγγελματία στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ.
Όχι, δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα. Άλλωστε η εφαρμογή της έγινε με ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ. του ΟΑΕΕ. Από εκεί και πέρα, ο κάθε Έλληνας πολίτης, είναι ελεύθερος να προσφύγει στα δικαστήρια εάν θεωρεί ότι αδικείται.
Κοιτάξτε να δείτε, στόχος μας είναι να ξεκαθαρίσουμε το ζήτημα της δραστηριότητας σε σχέση με την έδρα λειτουργίας. Το θέμα αυτό αποτελούσε μία “γκρίζα ζώνη” στο νόμο την οποία έπρεπε να διαλευκάνουμε. Διαπιστώσαμε ότι ένας αριθμός μεταξύ 70 και 100 χιλιάδων ελεύθερων επαγγελματιών, δεν κατέβαλλε καμία ασφαλιστική εισφορά εκμεταλλευόμενοι ακριβώς αυτό το καθεστώς.
Αυτό από μόνο του αποτελεί μία πρόκληση, μία αδικία, την οποία οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε.
Για την έκδοση της εγκυκλίου, υπήρξε εισήγηση του τέως γενικού γραμματέα κ. Μαμμωνά από τον Ιανουάριο του 2009. Για ποιο λόγο δεν την εφαρμόσατε εκείνο το διάστημα;
Διότι υπήρξαν πολιτικές πιέσεις (υπουργείο, βουλευτές νομών), κυρίως με αφορμή το ζήτημα των μικρών – παραδοσιακών καφενείων. Υπήρχε η πρόθεση για νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος, η οποία όμως τελικά δεν έγινε, λόγω των πολιτικών εξελίξεων (ευρωεκλογές-εθνικές εκλογές).
Εμείς θέλουμε τη νομοθετική αποσαφήνιση, τη ζητήσαμε τότε, τη ζητάμε και τώρα. Άλλωστε, το εποπτεύον υπουργείο ήταν αυτό που μας ζήτησε να προχωρήσουμε στην παροχή διευκρινήσεων σχετικά με την εφαρμογή της εγκυκλίου, οι οποίες πιστεύω ξεκαθαρίζουν αρκετά τα πράγματα.
Η σημερινή πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας είναι σύμφωνη με το πνεύμα και το περιεχόμενο της εγκυκλίου;
Νομίζω ότι ήδη σας απάντησα. Εν πάση περιπτώσει, εμείς περιμένουμε να υπάρξει οριστική, νομοθετική, αποσαφήνιση από πλευράς υπουργείου, όπως άλλωστε και επίσημα έχει δηλωθεί, στα πλαίσια των γενικότερων μέτρων για το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας.
Εμείς, θεωρούμε ότι όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες πρέπει να είναι ενταγμένοι στον ΟΑΕΕ σε συνδυασμό με μια σειρά ρυθμίσεων, οι οποίες θα λαμβάνουν υπόψη τους, καθαρά κοινωνικούς λόγους, (προς όφελος των αδυνάτων), ώστε να μην ισχύει το ίδιο καθεστώς εισφορών για όλους, ισοπεδωτικά.
Οι θέσεις της ΓΣΕΒΕΕ, ταυτίζονται με αυτά που προτείνετε;
Οι συζητήσεις μας με τη ΓΣΕΒΕΕ, έχουν στόχο τη διαμόρφωση μιας κοινής στάσης απέναντι στο ζήτημα. Σίγουρα έχουν τις δικές τους προτάσεις, αλλά τουλάχιστον οι εκπρόσωποί της στο Δ.Σ. δεν διαφωνούνε μαζί μας, γι’ αυτό και οι αποφάσεις μας για το συγκεκριμένο ζήτημα είναι ομόφωνες.
Η λήψη της απόφασης για την εφαρμογή της εγκυκλίου μήπως ήταν αποτέλεσμα πιέσεων λόγω της κακής οικονομικής κατάστασης των Ταμείων;
Όχι, αυτό δεν είναι αληθές. Επαναλαμβάνω, είναι δικιά μας πρωτοβουλία, προς την κατεύθυνση της διαλεύκανσης των “γκρίζων ζωνών” του νόμου. Το υπουργείο έχει ενημερωθεί για αυτήν και δεν έχει υπάρξει καμία περί του αντιθέτου κίνηση εκ μέρους της Πολιτείας.
Υπάρχει θέμα αναδρομικότητας (5ετία), όσον αφορά την εφαρμογή της εγκυκλίου;
Εδώ χρειάζεται μία διευκρίνιση για την οποία ήδη έχουμε ενημερώσει σχετικά τις κατά τόπους υπηρεσίες μας. Η αναδρομικότητα δεν ισχύει γενικά, αλλά μόνο για αυτούς οι οποίοι έπρεπε ήδη τόσα χρόνια, να είχαν παρουσιαστεί στις υπηρεσίες μας για να εγγραφούν ή να πάρουν απαλλαγή και δεν το έκαναν. Ουσιαστικά πρόκειται για αυτούς που, κακώς, ήταν για πολλά χρόνια ανασφάλιστοι (ούτε στον ΟΓΑ ούτε στον ΟΑΕΕ).
Θεωρείτε ότι πρέπει να πάνε να εγγραφούν στον ΟΑΕΕ οι ελεύθεροι επαγγελματίες, ή πρέπει να περιμένουν την όποια νομοθετική ρύθμιση από την πλευρά του υπουργείου, και στα πλαίσια του διαλόγου που γίνεται για το ασφαλιστικό;
Αναμφισβήτητα πρέπει, είναι υποχρέωσή τους. Οι υπηρεσίες μας, σε συνεργασία με την ΗΔΙΚΑ Α.Ε. (ηλεκτρονική διακυβέρνηση), συγκεντρώνουν τα απαραίτητα στοιχεία ώστε να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα για τον αριθμό των ανασφάλιστων. Άλλωστε ο ΟΑΕΕ είναι ο δικός τους Οργανισμός και δεν πρέπει να αφήνουν τους υπόλοιπους συναδέλφους τους να επιμερίζονται μόνο αυτοί την κοινωνική τους ευθύνη.
Τι έχετε να δηλώσετε για το ζήτημα της χρηματοδότησης του Οργανισμού σε ποσοστό επί του ΑΕΠ, όπως ζητάει η ΓΣΕΒΕΕ;
Εμείς, με κάθε ειλικρίνεια. ως οφείλαμε, ενημερώσαμε τη νέα ηγεσία του υπουργείου για την κατάσταση του Οργανισμού και για τις ενέργειες τις οποίες έχουμε κάνει.
Η χρηματοδότηση, αποτελεί μία πρόταση με την οποία εμείς συμφωνούμε, αλλά μόνο έπειτα από εμπεριστατωμένη μελέτη, η οποία θα λαμβάνει υπόψη της τις νέες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες.
Επίσης, ζητάμε να αλλάξει και το υφιστάμενο καθεστώς ρυθμίσεων οφειλών, διότι έχει αποβεί ζημιογόνο για τον Οργανισμό. Ήδη το εποπτεύον υπουργείο έχει εκδηλώσει το ενδιαφέρον του για το συγκεκριμένο ζήτημα και αναμένουμε την σχετική πρωτοβουλία.
Για το ζήτημα της εισαγωγής βαρέων και ανθυγιεινών στους ελεύθερους επαγγελματίες, ποια είναι η άποψή σας;
Δεν έχει τεθεί τέτοιο ζήτημα, έτσι κι αλλιώς, υπάρχει η δυνατότητα επιλογής ασφαλιστικής κλίμακας από τους ασφαλισμένους του Οργανισμού.
Πώς αισθάνεστε που αναλάβατε τη διοίκηση επί κυβέρνησης Ν.Δ. και παραμένετε επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ;
Προσωπικά μιλώντας, οι στόχοι μας (διοίκησης και υπουργείου), είναι κοινοί και έχουν να κάνουν με τη «σωτηρία» του ΟΑΕΕ. Η μέχρι τώρα συνεργασία με την πολιτική ηγεσία είναι άψογη και δεν έχουμε ακούσει κανένα παράπονο εκ μέρους του υπουργείου.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες πρέπει να φοβούνται για τις συντάξεις και τις παροχές τους;
Όχι, σε καμία περίπτωση. Οι βασικές παροχές και οι συντάξεις είναι εγγυημένες από την πολιτεία και το Σύνταγμα.
Γιατί πιστεύετε ότι υπάρχει τόσο μεγάλη εισφοροδιαφυγή;
Ένα μέρος της σίγουρα οφείλεται στην οικονομική κρίση. Από εκεί και πέρα υπάρχει ένα πολύ μεγάλο ποσοστό επαγγελματιών που συστηματικά αποφεύγει να καταβάλλει εισφορές. Αυτό το ποσοστό σχετίζεται με όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά κοινωνικής παθογένειας που εμφανίζονται στον Ελλαδικό χώρο και αυτό προσπαθούμε να καταπολεμήσουμε.
Ποιο είναι το ανθρώπινο πρόσωπο του ΟΑΕΕ;
Ο Οργανισμός διαθέτει εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο, για τη μεταφορά σε νοσηλευτικά ιδρύματα του εξωτερικού, ασθενών με ιδιαίτερα βαριά νοσήματα ή σπάνιες παθήσεις. Σε αρκετές από αυτές τις περιπτώσεις η αντιμετώπιση των ασθενών σημείωσε εξαιρετική επιτυχία και είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς για αυτό.
Επίσης, υπό ειδικές συνθήκες (σοβαρό πρόβλημα υγείας), ασφαλισμένοι με μεγάλες οφειλές στον Οργανισμό που δεν δικαιούντο περίθαλψης, κατόπιν δικής μου εισήγησης στο Δ.Σ. λαμβάνουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και αντιμετωπίζονται όπως όλοι οι ασφαλισμένοι.
Δυστυχώς όμως αυτή είναι μία πλευρά του Οργανισμού που σπανίως προβάλλεται.
Ολοκληρώνοντας, ποιο είναι το καθημερινό σας άγχος ως διοικητής του ΟΑΕΕ;
Η καταβολή των συντάξεων και η εξασφάλιση των σωστών παροχών προς τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους μας.
Μακροπρόθεσμα, η πορεία του διαλόγου για το ασφαλιστικό της χώρας και ειδικότερα τα μέτρα για την χρηματοδότηση του συστήματος.
Προσωπικά εγώ αλλά και όλη η Διοίκηση, πιστεύουμε στον ΟΑΕΕ, τον στηρίζουμε και είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρουμε, παρ όλες τις αντιξοότητες.
Δεν θέλουμε έναν Οργανισμό “γυρολόγο” που να αναζητάει συνεχώς χρήματα.
Αυτός ακριβώς είναι ο στόχος, αυτό ακριβώς σημαίνει η «σωτηρία» που ανέφερα πιο πριν, είναι η αξιοπρέπειά του.
Ο κ. Θεόδωρος Παραστατίδης, βουλευτής ΠΑΣΟΚ -Κιλκίς, που κατέθεσε ερώτηση στη Βουλή, λέγοντας ότι δεν θα πρέπει να αλλάξει το καθεστώς ασφάλισης για κάποιους μικροεπαγγελματίες, δηλώνει στο περιοδικό μας “να μη βιαστούν οι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ να πάνε στον ΟΑΕΕ”. Σε αυτήν την κατηγορία, εντάσσονται και οι υδραυλικοί που δραστηριοποιούνται στα χωριά. Τονίζει ότι οι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ, που θα λάβουν ειδοποιητήρια, δεν πρέπει να βιαστούν να πάνε στον ΟΑΕΕ. Να περιμένουν πρώτα την κατάθεση του νομοσχεδίου για το ασφαλιστικό, γιατί μπορεί να εξαιρεθούν.
Συγκεκριμένα μας είπε:
«Με βάση την ενημέρωση που είχα από τον υφυπουργό Εργασίας κ. Κουτρουμάνη, εντός του Φεβρουαρίου θα κατατεθεί το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό, όπου εκεί θα αποσαφηνιστεί οριστικά και αμετάκλητα, ποια επαγγέλματα πρέπει να υπάγονται στον ΟΑΕΕ και ποια πρέπει να παραμείνουν στον ΟΓΑ. Αυτή τη στιγμή είμαστε σε μία μεταβατική φάση και τίποτε δεν είναι ξεκάθαρο. Από την άποψη αυτή, είναι αστείο, αν μη τι άλλο, να πάνε τώρα κάποιοι να ασφαλιστούν στον ΟΑΕΕ και μετά, αν εξαιρεθούν, να επιστρέψουν στον ΟΓΑ. Κατά τη γνώμη μου οι επαγγελματίες που καλούνται με ειδοποιητήρια από τον ΟΑΕΕ, θα πρέπει να περιμένουν την κατάθεση του νομοσχεδίου, δεν πρέπει να βιαστούν να ασφαλιστούν στον Οργανισμό.
Ναι, ο νόμος 3050/2002 καταστρατηγείται από κάποια επαγγέλματα, δεν μπορούν όμως με μία εγκύκλιο να την πληρώσουν συλλήβδην όλοι οι άνθρωποι που βγάζουν ένα μεροκάματο, μετακινούμενοι σε διπλανά, μικρά χωριά. Υπάρχουν υδραυλικοί και ηλεκτρολόγοι που δραστηριοποιούνται πραγματικά σε μικρά χωριά και όχι σε μεγάλες πόλεις, όπου υπάρχει πληθώρα επαγγελματιών. Οι επαγγελματίες στα μικρά χωριά προσφέρουν κοινωνικό έργο».
Δηλώνει στον «Υ» ο πρόεδρος της ΟΒΥΕ Γιώργος Κωνσταντέλλος
«Η εγκύκλιος του ΟΑΕΕ είναι πολύ θετική για εμάς. Αν είσαι αγρότης πρέπει να εγγράφεσαι στον ΟΓΑ. Αν είσαι επαγγελματίας, πρέπει να ασφαλίζεσαι στον ΟΑΕΕ. Δεν γίνεται να πατάς σε δύο βάρκες.
Μετά από αυτή την εξέλιξη πιστεύω ότι θα επέλθει μία καλύτερη ισορροπία, ας μην ξεχνάμε άλλωστε τις “διαμάχες” συναδέλφων γι’ αυτό το θέμα στην περιφέρεια, ενώ θα τελειώσει και ο αθέμιτος ανταγωνισμός.
Το βήμα είναι θετικότατο, γιατί σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να ελεγχθεί ο υδραυλικός που είναι σ’ ένα χωριό, ότι δεν θα πάει να εργαστεί και στη διπλανή πόλη».
Η συζήτηση στη Βουλή για το θέμα
Στις 14/12/2009, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Θεόδωρος Παραστατίδης, κατέθεσε επίκαιρη ερώτηση προς τον υπουργό Εργασίας για την αλλαγή του καθεστώτος ασφάλισης στον ΟΑΕΕ. Στην ερώτηση του κ. Παραστατίδη απάντησε ο υφυπουργός Εργασίας κ. Γεώργιος Κουτρουμάνης, επισημαίνοντας ότι «προκύπτουν προβλήματα από την εγκύκλιο που θα τα αντιμετωπίσουμε».
Από τα πρακτικά της Βουλής δημοσιεύουμε αποσπάσματα της συζήτησης για το θέμα.
Η ερώτηση του Θ. Παραστατίδη έχει ως εξής:
«Σύμφωνα με το ν. 3050/02 οι επαγγελματίες οι οποίοι είχαν δραστηριότητα σε περιοχές κάτω των δύο χιλιάδων κατοίκων και χιλίων κατά περίπτωση, δεν ήταν υποχρεωμένοι να εγγράφονται στον ΟΑΕΕ ή ΤΕΒΕ παλαιότερα, εκτός απ’ αυτούς που υπερέβαιναν το εισοδηματικό κριτήριο που είναι περίπου 14.000 ευρώ, αλλά είχαν τη δυνατότητα να ασφαλιστούν στον ΟΓΑ (όπως μικροπωλητές, πλανόδιοι λαϊκών αγορών, βενζινοπώλες, συνεργεία κ.λπ.).
Με την τροποποίηση του νόμου όλοι αυτοί υποχρεώθηκαν αναδρομικά από 1.11.2009 να εγγραφούν στον ΟΑΕΕ, σύμφωνα με την εγκύκλιο 113/24.11.2009 που κοινοποίησε σε όλα τα υποκαταστήματά του. Και αντιλαμβάνεστε ότι θα δημιουργηθεί μέγα κοινωνικό πρόβλημα, γιατί οι άνθρωποι αυτοί δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις ασφαλιστικές εισφορές του ΟΑΕΕ οι οποίες είναι δυσβάσταχτες για τα οικονομικά δεδομένα.
Ερωτάται ο κύριος υπουργός:
Τι προτίθεστε να κάνετε σχετικά με την αλλαγή του καθεστώτος ασφάλισης αυτής της κατηγορίας επαγγελμάτων»;
Στην απάντησή του ο υφυπουργός Γ. Κουτρουμάνης τόνισε:
«Κύριε συνάδελφε, δεν υπάρχει καμία τροποποίηση στο νόμο. Ο νόμος είναι ο 3050/2002 που προβλέπει την απαλλαγή από την ασφάλιση του ΟΑΕΕ για όσους από τους επαγγελματίες δραστηριοποιούνται σε περιοχές κάτω των δυο χιλιάδων κατοίκων ή σε ορισμένους νομούς, όπως είναι ο Νομός Αττικής, ο Νομός Βοιωτίας, ο Νομός Αχαΐας, σε χωριά κάτω των χιλίων κατοίκων.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να απαλλαγεί κάποιος από την ασφάλιση του ΟΑΕΕ και να ενταχθεί στον ΟΓΑ, είναι να έχει μέσο ετήσιο εισόδημα την τελευταία τριετία κατώτερο των πεντακοσίων ημερομισθίων του ανειδίκευτου εργάτη, δηλαδή περίπου 16.500 ευρώ με τα σημερινά δεδομένα.
Η πρόθεση και η βούληση του νομοθέτη ήταν να απαλλάσσονται αγρότες και επαγγελματίες που έχουν μικρές επιχειρήσεις και δραστηριοποιούνται σ’ αυτές τις περιοχές, έτσι ώστε να μην επιβαρύνονται με τα περίπου 350 ευρώ το μήνα που κοστίζει η ασφάλιση στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών. Να σημειωθεί ότι η ασφάλιση στον ΟΓΑ για κάθε χρόνο είναι περίπου 500 ευρώ στην υποχρεωτική κατηγορία που προβλέπεται με βάση τη νομοθεσία του ΟΓΑ.
Η διάταξη αυτή έχει λογική και πρέπει να διατηρηθεί, γιατί όλοι γνωρίζουμε ότι πολλοί που κατοικούν σ’ αυτές τις περιοχές έχουν την «επιχείρηση» για να συμπληρώσουν ένα εισόδημα.
Υπάρχουν όμως επαγγελματίες που καταστρατηγούν αυτό το νόμο, γιατί δηλώνουν έδρα ένα χωριό με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων κατοίκων, δραστηριοποιούνται όμως στις γειτονικές πόλεις ή στην ευρύτερη περιοχή.
Αυτό γίνεται για τον λόγο ότι θέλουν να έχουν χαμηλότερες ασφαλιστικές εισφορές, αφού, όπως σας είπα, οι ασφαλιστικές εισφορές του ΟΓΑ είναι πολύ χαμηλότερες από εκείνες του ΟΑΕΕ. Προξενεί, βέβαια, εντύπωση το γεγονός ότι η προηγούμενη κυβέρνηση δεν έχει αντιμετωπίσει το πρόβλημα και ότι η διοίκηση του Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών έρχεται να εφαρμόσει τον ενδέκατο του 2009 μια εγκύκλιο, που εκδόθηκε από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία τον Ιανουάριο του 2009. Από την εφαρμογή της εγκυκλίου αυτής ενδέχεται να υπάρξουν προβλήματα για ορισμένες κατηγορίες, τις οποίες πρέπει να δούμε, όπως για παράδειγμα μικροπωλητές, άνθρωποι, οι οποίοι έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα. Θα παρακολουθήσουμε, λοιπόν, την εξέλιξη αυτή και θα δούμε τι μπορούμε να διορθώσουμε, γιατί πράγματι χρειάζεται επικαιροποίηση, χρειάζεται αναμόρφωση το θεσμικό πλαίσιο αυτό, για να μην υπάρξουν αδικίες. Ωστόσο, δεν μπορούμε να δεχθούμε την καταστρατήγηση αυτή, στην οποία αναφέρθηκα προηγουμένως».
Παίρνοντα το λόγο στη συνέχεια ο Θ. Παραστατίδης, μεταξύ άλλων είπε:
«Μετά και την τοποθέτηση του κυρίου υφυπουργού, εγώ θα ήθελα να σταθώ στις περιπτώσεις εκείνες που πραγματικά δικαιούνται την απαλλαγή αυτή. Και δεν μιλάμε για ορισμένα επαγγέλματα, τα οποία πράγματι κανείς θα πρέπει να τα επανεξετάσει, μιλάμε για περιπτώσεις όπου επαγγέλματα, όπως οι υδραυλικοί, για παράδειγμα, σ’ ένα χωριό δεν έχουν, νομίζω, τη δυνατότητα να πηγαίνουν και να ασκούν το επάγγελμα σε πόλεις γειτονικές, καθ’ ότι στις πόλεις γνωρίζουμε ότι υπάρχει πληθώρα τέτοιων επαγγελματιών. Επίσης, και οι μικροπωλητές, όπως και οι υδραυλικοί, προσπαθούν να βγάλουν ένα μεροκάματο, καθώς και οι μανάβηδες οι οποίοι, τέλος πάντων, θα πάνε και σ’ ένα διπλανό χωριό. Και αν θέλετε, στο κάτω-κάτω προσφέρουν κι ένα κοινωνικό έργο…
…Βέβαια, το ζήτημα, κύριε υπουργέ, είναι ότι δεν λαμβάνονται υπόψη καθόλου τα εισοδηματικά κριτήρια. Σαφώς και όταν κάποιος υπερβαίνει τα εισοδηματικά κριτήρια, θα πρέπει, βάσει του νόμου, να υπαχθεί στο ΤΕΒΕ. Όμως, μιλάμε για περιπτώσεις που δεν συμβαίνει αυτό.
Εσείς, κατά την άποψή σας, εκτιμάτε ότι κερδίζουν πραγματικά αυτοί οι οποίοι ασκούν τα επαγγέλματα αυτά στα χωριά και μάλιστα υπό αυτές τις συνθήκες με τις σημερινές συγκυρίες, έτσι ώστε να έχουν τη δυνατότητα αυτοί να υπαχθούν στο ΤΕΒΕ και να μπορούν αυτοί οι άνθρωποι, οι επαγγελματίες, να ανταποκριθούν στις ασφαλιστικές εισφορές, που ξέρουμε πολύ καλά ότι το ΤΕΒΕ είναι από τα ταμεία εκείνα που έχει τις πιο υψηλές εισφορές;
Κύριε υπουργέ, από αυτούς πραγματικά προσπαθεί ο ΟΑΕΕ να λύσει το οικονομικό του πρόβλημα; Ενδεχομένως, να υπάρχουν και ορισμένα επαγγέλματα. Να τα δούμε. Να τα επανεξετάσουμε και να δούμε ποιοι είναι αυτοί οι οποίοι δεν πληρούν τους όρους, έτσι ώστε να υπαχθούν στο ΤΕΒΕ. Δεν πάμε δηλαδή, συλλήβδην να εντάξουμε όλους παραδείγματος χάριν τους εργολάβους, τους συμβούλους επιχειρήσεων, κ.λπ.. Αυτοί, βεβαίως, να υπαχθούν στο ΤΕΒΕ.
Τέλος, αυτό που θέλω να επισημάνω είναι να είστε βέβαιος ότι οι κατηγορίες αυτών των επαγγελμάτων που δραστηριοποιούνται σε οικισμούς κάτω των δύο χιλιάδων κατοίκων δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις ασφαλιστικές εισφορές προς τον ΟΑΕΕ, με αποτέλεσμα βέβαια να δημιουργηθεί μέγα κοινωνικό πρόβλημα.
Γι’ αυτό παρακαλώ, κύριε υπουργέ, δείτε το πρόβλημα αυτό με συμπάθεια και με κατανόηση».
Απαντώντας ο Γ. Κουτρουμάνης επισήμανε:
«Είναι αλήθεια, κύριε συνάδελφε, ότι πρέπει να δούμε ξανά αυτό το πλαίσιο που αφορά την ασφάλιση για επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε περιοχές κάτω των χιλίων ή των δύο χιλιάδων κατοίκων, όπως συμβαίνει σε ορισμένους νομούς.
Το θέμα παρουσιάζει ιδιαίτερες δυσκολίες, ιδιαίτερα μετά την ενοποίηση των ταμείων και την υπαγωγή στον συγκεκριμένο ασφαλιστικό οργανισμό, τον ΟΑΕΕ, και του Ταμείου Πρόνοιας Ξενοδόχων, που κι εκεί υπάρχει μεγάλο πρόβλημα. Ωστόσο, θα έλεγα ότι είναι ιδιαίτερα δύσκολο το θέμα, γιατί αναφερθήκατε προηγουμένως στα εισοδηματικά κριτήρια και υπάρχουν επαγγελματίες οι οποίοι έχουν την έδρα τους στις πόλεις που δηλώνουν εισόδημα 8.000 ή10.000 ευρώ το χρόνο. Υπάρχουν αντίστοιχα επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε χωριά και έχουν εισόδημα ενδεχομένως και πάνω και από15.000 ή 16.000 ευρώ. Επομένως, το εισοδηματικό κριτήριο από μόνο του δεν μπορεί να οριοθετήσει την ασφάλιση ανάμεσα στον ΟΓΑ και στον ΟΑΕΕ.
Υπάρχουν επαγγελματίες στους οποίους αναφερθήκατε κι εσείς που έχουν εντοπιστεί από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς των ταμείων, οι οποίοι βρίσκουν μια αποθήκη, τη δηλώνουν ως έδρα και η δραστηριότητά τους δεν είναι καν στο χωριό, δεν είναι καν στην κωμόπολη που έχουν δηλώσει ως έδρα, αλλά δραστηριοποιούνται σε όλη την ευρύτερη περιοχή. Αυτοί καταλαβαίνετε ότι λειτουργούν με διαφορετικούς όρους, με ευνοϊκότερους όρους από εκείνους που έχουν οι επαγγελματίες, που έχουν δηλώσει την έδρα τους κανονικά, εκεί που είναι η δραστηριότητά τους. Οι συνθήκες και σε αυτόν τον τομέα έχουν αλλάξει σημαντικά και πρέπει οπωσδήποτε να δούμε ξανά το θέμα της οριοθέτησης της ασφαλιστικής ύλης ή της κάλυψης που πρέπει να έχει το κάθε ταμείο.
Πρέπει να σας πω, ότι στελέχη των ταμείων εκτιμούν πως από αυτό το νομοθετικό κενό και την ασάφεια που υπάρχουν ευνοούνται 200.000 περίπου εργαζόμενοι σε διάφορες μορφές ή και αυτοαπασχολούμενοι, που δεν ασφαλίζονται σε κανένα ταμείο, επειδή ακριβώς δεν υπάρχει σαφές πλαίσιο.
Είναι στις προτεραιότητές μας -αυτό θα το εξετάσει και η επιτροπή η οποία έχει συσταθεί για το ασφαλιστικό- να υπάρξουν ενιαίοι και σταθεροί κανόνες και πλήρης οριοθέτηση της ασφαλιστικής ύλης του κάθε ταμείου για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Στα πλαίσια αυτά θα αντιμετωπιστεί και το πρόβλημα μεταξύ του ΟΓΑ και του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών.
Όποια προβλήματα δημιουργηθούν από αυτήν την εγκύκλιο και την εφαρμογή της, να είστε βέβαιος ότι θα τα αντιμετωπίσουμε ώστε να μη δημιουργηθούν νέες αδικίες».
Ο Οργανισμός Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών, προς ενημέρωση τόσο των ίδιων των υπηρεσιών του όσο και των άμεσα ενδιαφερόμενων επαγγελματιών, προέβη στις 22/12/2009 στις παρακάτω διευκρινίσεις σχετικά με την χορήγηση απαλλακτικών βεβαιώσεων, σε επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε προαιρετικές περιοχές (κάτω των 2000 κατοίκων), βάσει των κείμενων διατάξεων (αρθρ. 9 του Ν.3050/02).
Σύμφωνα με αυτές, στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ “δεν” υπάγονται έμποροι και βιοτέχνες που:
– Δραστηριοποιούνται “αποκλειστικά” σε προαιρετικές περιοχές.
– Διατηρούν την επαγγελματική τους έδρα εντός των προαιρετικών περιοχών, πλην κατοικιών.
– Από τον έλεγχο της βεβαίωσης έναρξης που τους χορηγείται από τη ΔΟΥ, προκύπτει δραστηριοποίηση με λιανικό εμπόριο.
– Η μορφή της επιχείρησής τους είναι ατομική, ΟΕ ή ΕΕ. Οι περιπτώσεις αυτές θα κρίνονται σύμφωνα με το εισοδηματικό κριτήριο, όπως αυτό ορίζεται στις κείμενες διατάξεις και αφορούν τους ασκούντες ΜΟΝΟ τα κάτωθι επαγγέλματα καθώς και τα συναφή αυτών:
Αρτοποιείο, γκαράζ, είδη γάμου, είδη καπνού, είδη προικός, ενοικιαζόμενα δωμάτια (11 και άνω), επιδιορθώσεις ενδυμάτων – υποδημάτων, εστιατόριο, ζαχαροπλαστείο, καθαριστήρια, καλαθοποιός, καφενείο, καφετέρια, κηροπλαστείο, κομμωτήρια – κουρεία, κρεοπωλείο, κυλικείο – αναψυκτήριο, μανάβης, μίνι μάρκετ, μπαρ, μπαρ – εστιατόριο εντός ξενοδοχείου (όταν ανήκει σε διαφορετικά πρόσωπα από τους ιδιοκτήτες του ξενοδοχείου με οικονομική και λειτουργική αυτοτέλεια), ξηροί καρποί, ξυλουργοί, οινοπωλεία, παλαιοπωλεία, παντοπωλεία, παραδοσιακοί μύλοι, περίπτερο, πρακτορείο ΠΡΟ ΠΟ, ραφείο, συνεργείο αυτοκινήτων – φανοποιείο, ταβέρνα, τοπικά προιόντα, τουριστικά είδη, υποδηματοποιείο, ψιλικά είδη – χαρτικά – τσιγάρα, ωρολογοποιείο.
Ειδικά για τα πρατήρια υγρών καυσίμων, θα διενεργείται έλεγχος στις βεβαιώσεις έναρξης των ΔΟΥ, ως προς τον τόπο της επαγγελματικής έδρας. Στις περιπτώσεις που εμφανίζεται έδρα σε χωριό ή οικισμό, τότε οι επαγγελματίες θα κρίνονται με τις διατάξεις του αρθρ.9 του Ν.3050/02. Εάν η έδρα είναι σε εθνική οδό (παλαιά και νέα) ή σε συγκοινωνιακό κόμβο ή στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, τότε οι επαγγελματίες θα ασφαλίζονται στον ΟΑΕΕ. Αντιθέτως, εντάσσονται στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ επαγγελματίες οι οποίοι:
– Ασκούν επαγγέλματα, μέσω των οποίων προσφέρουν υπηρεσίες δηλώνοντας ως επαγγελματική έδρα κατοικίες, ευρισκόμενες σε προαιρετικές περιοχές όπως π.χ. εμπορικοί αντιπρόσωποι, λογιστές, ψυχολόγοι, σύμβουλοι επιχειρήσεων κ.τ.λ.
(Παρατήρηση: Της κατηγορίας αυτής εξαιρούνται οι δραστηριοποιούμενοι με φασόν, οι οποίοι υπάγονται στις διατάξεις του Ν. 3050/02).
– Ασκούν επαγγέλματα, που λόγω της φύσης τους προσφέρουν υπηρεσίες σε χώρους ή περιοχές εκτός του καταστήματος, που δηλώνουν ως επαγγελματική έδρα, δηλαδή ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, συνεργεία καθαρισμού, ασφαλιστές, περιβαλλοντολόγοι, δασοπόνοι, σύμβουλοι επιχειρήσεων κ.τ.λ.
– Διατηρούν επαγγελματική έδρα εντός προαιρετικής περιοχής, αλλά λόγω της φύσης του επαγγέλματός τους, η πώληση ή η παροχή υπηρεσιών δεν περιορίζεται στην προαιρετική περιοχή, όπως π.χ. λογιστές, πρατήρια υγρών καυσίμων, ξενοδόχοι κ.τ.λ.
– Δραστηριοποιούνται με σύναψη συμβάσεων κάθε είδους εκ των προαναφερθεισών στην εγκύκλιο 113/09.
(Παρατήρηση: Ο τρόπος αντιμετώπισης όλων των περιπτώσεων δεν μεταβάλλεται από το εάν οι επαγγελματίες εκδίδουν τιμολόγια ή δελτία παροχής υπηρεσιών).
Ενημέρωση της ΟΒΥΕ για την εγκύκλιο 113 του ΟΑΕΕ
«Πιέσαμε κατά πολύ για την έκδοσή της»
Με επιστολή της προς τις διοικήσεις των συνδέσμων στις 17/12/2009, η ΟΒΥΕ ενημερώνει για την εγκύκλιο 113 του ΟΑΕΕ, η οποία αφορά στους επαγγελματίες που έχουν έδρα σε περιοχές κάτω των 2000 κατοίκων, και στην υποχρεωτική ασφάλισή τους στον Οργανισμό (από 1/11/2009), με το σκεπτικό ότι μπορούν να ασκήσουν τη δραστηριότητά τους και σε περιοχές πέραν της δηλωθείσας έδρας τους.
Στην επιστολή της η ΟΒΥΕ, αναφέρεται στις ενέργειες που έγιναν από μέρους της, τόσο σε επίπεδο ΟΑΕΕ όσο και σε επίπεδο υπουργών Εργασίας (τέως και νυν), για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό σε σχέση με τους υδραυλικούς.
Δημοσιεύουμε στη συνέχεια τη σχετική επιστολή της ΟΒΥΕ προς τους συνδέσμους, καθώς και τις δύο επιστολές της προς την τέως και το νυν υπουργό Εργασίας.
Ενημερωτικό δελτίο προς τους συνδέσμους
«Συνάδελφοι,
Σας κοινοποιούμε εγκύκλιο του Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) αρ. 113, η οποία ερμηνεύει όσα πρέπει να γνωρίζετε για την υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ.
Διαβάζοντας τη σχετική εγκύκλιο θα ενημερωθείτε για όσα ισχύουν από 1/11/09 (βλ. εγκύκλιο ΟΑΕΕ τελευταία σελ.) και μετά.
Για την εγκύκλιο αυτή πίεσε και η ΟΒΥΕ κατά πολύ. Με σειρά επιστολών της με αίτημα την ασφάλιση στον ΟΑΕΕ όσων κάνουν μεγάλα έργα σε πόλεις, δηλώνουν όμως ως έδρα, κατοικία σε περιοχές κάτω των 2.000 ή 1.000 κατοίκων, έτσι ώστε να μπορούν να ασφαλίζονται στον ΟΓΑ, χωρίς όμως να το δικαιούνται.
Και αυτό διότι δραστηριοποιούνται σε μεγάλες πόλεις στην αγορά των υδραυλικών εγκαταστάσεων, εγγεγραμμένοι όμως ως αγρότες πληρώνουν πολύ λιγότερα χρήματα για την ασφάλισή τους.
Μια αδικία που διαπράττεται χρόνια σε σχέση με τους συναδέλφους που καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές τους στον ΟΑΕΕ αδιάλειπτα».
Προς τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Ανδρέα Λοβέρδο (26/11/2009)
«Θέμα: Αίτημα συνάντησης με εκπροσώπους του προεδρείου της ΟΒΥΕ
Η ΟΒΥΕ (Ομοσπονδία Βιοτεχνών Υδραυλικών Ελλάδας) απαριθμεί χιλιάδες μέλη σε όλη την ελληνική επικράτεια. Και είναι μία από τις μεγαλύτερες κλαδικές ομοσπονδίες. Το Δ.Σ. της ΟΒΥΕ είναι υπέρ του διαλόγου για το ασφαλιστικό, διότι θεωρεί πως με τον κοινωνικό διάλογο ίσως επιλυθούν ζητήματα προς όφελος όλων των ασφαλισμένων.
Ένα άλλο “καυτό” ζήτημα για την ΟΒΥΕ είναι ο διαχωρισμός των ασφαλισμένων.
Με άλλα λόγια σε κάποιους παρέχεται η δυνατότητα να δηλώνουν αγρότες, να εγγράφονται στον ΟΓΑ αλλά συγχρόνως να δραστηριοποιούνται σε μεγάλες πόλεις και να κάνουν υδραυλικές εγκαταστάσεις.
Τα παράπονα των μελών – σωματείων μας είναι πολλά όσον αφορά αυτό το θέμα. Διαμαρτύρονται διότι τώρα σε περίοδο μεγάλης ύφεσης η ανεργία έχει φτάσει στα ύψη.
Δεν νοείται κάποιοι να πληρώνουν εισφορές στον ΟΑΕΕ 800 ευρώ το δίμηνο χωρίς να εργάζονται και κάποιοι άλλοι να πληρώνουν πολύ χαμηλότερη ασφάλιση, μεταπηδώντας στον ΟΓΑ, δηλώνοντας αγρότες, αλλά στην πραγματικότητα να ασκούν άλλα επαγγέλματα όπως αυτό του υδραυλικού.
Κύριε υπουργέ,
Σας έχουμε ζητήσει συνάντηση εδώ και αρκετό καιρό. Δεν λάβαμε καμία απάντηση, ούτε θετική αλλά ούτε και αρνητική.
Σας ζητάμε εκ νέου συνάντηση με εκπροσώπους του προεδρείου μας, για τα θέματα που σας θέσαμε παραπάνω».
Προς την υπουργό Απασχόλησης, κ. Φ. Πετραλιά
και τον υφυπουργό κ. Γ. Κοντογιάννη (5/8/09)
«Αξιότιμη κ. υπουργέ,
Αξιότιμε κ. υφυπουργέ,
Η Ομοσπονδία μας ζητά συνάντηση μαζί σας ύστερα από αίτημα συνδέσμων – μελών μας.
Η ΟΒΥΕ απαριθμεί 76 σωματεία πανελλαδικά τα οποία έχουν μέλη πάνω από 15.000 συναδέλφους.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συνάδελφοί μας, είναι αρκετά.
Ένα όμως από αυτά που μας ρωτούν συνεχώς και μας εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους, άπτεται στο μείζον ζήτημα της “εξαίρεσης” που γίνονται αποδέκτες αρκετοί επαγγελματίες μέσω της ασφάλισής τους στον ΟΓΑ.
Παρατηρείται το φαινόμενο εδώ και χρόνια να ασφαλίζονται στον ΟΓΑ κάποιοι επαγγελματίες, δηλώνοντας ως έδρα κάποιο χωριό ενώ κατοικούν και δραστηριοποιούνται σε μεγάλες πόλεις.
Διαπράττεται μια κοινωνική αδικία, αφού καταβάλλουν πολύ λιγότερα χρήματα για την ασφάλισή τους, σε σχέση με την πλειοψηφία των επαγγελματιών. Η πίεση που δεχόμαστε από τα μέλη μας είναι ασφυκτική.
Θεωρούμε αναγκαία μία συνάντηση μαζί σας για να γνωρίσουμε τη θέση του υπουργείου και τις λύσεις που ίσως θα προτείνετε γι’ αυτό το ζήτημα.
Γνώμη μας και πρότασή μας, η συνάντηση αυτή να πραγματοποιηθεί το μήνα Σεπτέμβρη, σε ημερομηνία που θα ορίσετε εσείς.
Κ. υπουργέ,
Παρακαλούμε όπως απαντήσετε θετικά στο αίτημά μας».
Οι επιστολές υπογράφονται από τον πρόεδρο και το γενικό γραμματέα της ΟΒΥΕ, Γιώργο Κωνσταντέλλο και Ηλία Χούντα, αντίστοιχα.
(σ.σ.: Η σχετική εγκύκλιος 113 του ΟΑΕΕ δημοσιεύτηκε στο προηγούμενο τεύχος του «Υ»).
