Αρχική » Περιεχόμενα » Ελεύθερο Βήμα » Οι συνεταιρισμοί θα λειτουργούσαν καλύτερα αν…

Οι συνεταιρισμοί θα λειτουργούσαν καλύτερα αν…

Του Σπύρου Αναγνωστόπουλου, επίτιμου προέδρου της ΟΒΥΕ

Πριν 2 – 3 χρόνια παρακολουθούσα μια γενική συνέλευση του ΣΕΥΔΑΠ.
– Ο τζίρος έχει μειωθεί κατά 50%.
– Κλείσαμε 3 καταστήματα.
– Απολύσαμε 60 εργαζόμενους…
– Πρόεδρε πως αισθάνεσαι που ακούς όλα αυτά; Με ρωτάει ένας συνάδελφος που καθόταν δίπλα μου. Γύρισα και τον κοίταξα.
– Εσύ πως θα αισθανόσουν αν είχες ένα παιδί σου στην εντατική, χτύπα ξύλο;
– Κατέβασε το κεφάλι και δεν είπε τίποτα….
Γιατί το έγραψα αυτό; Μα για να σας πω ότι μπορεί να πέρασαν 17 χρόνια από τότε που έφυγα από τον κλάδο αλλά η καρδιά μου είναι ακόμα μαζί σας. Υποφέρω και εγώ με τις δυσκολίες που περνάτε και σαν Συνάδελφοι και σαν Σύνδεσμοι και σαν Συνεταιρισμοί
Για τους νεώτερους συναδέλφους να πω ότι αν ιδρύθηκαν 40 Συνεταιρισμοί στον Κλάδο οι 35 τουλάχιστον στήθηκαν και με την προσωπική μου συμβολή ως προέδρου της ΟΒΥΕ.
Αυτή μου η αγάπη και το συναισθηματικό δέσιμο που έχω μαζί τους, νομίζω ότι μου επιτρέπει να σχολιάζω, καλόπιστα ό,τι σχετικό κατά καιρούς δημοσιεύεται.
Γιατί ο κάθε ένας έχει όλο το δικαίωμα να υποστηρίζει όποια τακτική κρίνει σωστή για να αντιμετώπιση του όποιου προβλήματος.Όταν όμως αυτή η τακτική δημοσιοποιείται είναι επιτρεπτός και ο όποιος σχολιασμός της.
Εγώ βέβαια ποτέ δεν ασκώ κρητική. Γιατί δεν είναι αυτός ο ρόλος μου. Απλά καμιά φορά παραθέτω τη δική μου άποψη, που, τις περισσότερες φορές ήταν και άποψη του κλάδου όταν τον υπηρετούσα.
Ένα πρώτο σημείο που θέλω να σχολιάσω είναι η αρνητική αναφορά που γίνεται κάποιες φορές στη νομική μορφή του συνεταιρισμού ως … Συνεταιρισμού.
Το θέμα έχει ανακινηθεί στην Αθήνα παλαιότερα, κυρίως από διευθυντικά στελέχη, χωρίς ποτέ να παρουσιαστεί μια σοβαρή μελέτη που να μας εξηγεί γιατί θα ήταν καλύτερα τα πράγματα αν γινόμασταν Α.Ε., γιατί περί αυτού επρόκειτο.
Το μόνο που ψέλλιζαν ήταν ότι θα μπορούσαμε να παίρνουμε πιο γρήγορες αποφάσεις.
Λοιπόν και δίκην… απολογισμού για την επιλογή της νομικής μορφής του «Συνεταιρισμού» για τα μαγαζιά μας.
Όταν αποφασίσαμε να ανοίξουμε το μαγαζί μας στην Αθήνα, που ήταν και το πρώτο στη νέα περίοδο, κατά τη σύνταξη του καταστατικού ο δικηγόρος μας είπε ότι έχουμε τρεις δυνατότητες για την νομική μορφή που θα του δίναμε:
Α.Ε. – ΕΠΕ – και Συνεταιρισμός.
Η Α.Ε. απορρίφτηκε γιατί τις αποφάσεις δεν θα έπαιρνε η πλειοψηφία των συναδέλφων, όπως θέλαμε, αλλά η πλειοψηφία των μετόχων κατά τη συνήθη λειτουργία των Α.Ε..
Η ΕΠΕ απορρίφτηκε επίσης γιατί για μια απόφαση δεν αρκούσε η πλειοψηφία των συνεταίρων αλλά χρειαζόταν και η πλειοψηφία των μερίδων.
Ήταν λοιπόν ενσυνείδητη επιλογή μας η νομική μορφή του Συνεταιρισμού.
Να προσθέσω ακόμα ότι επιλέξαμε το «Συνεταιρισμός» γιατί θέλαμε να κάνουμε και να προβάλουμε κάτι νέο, κάτι διαφορετικό από τα άλλα μαγαζιά.
Θέλαμε να υπηρετήσουμε και μια ιδέα που έλεγε ότι πολλοί μικροί μπορούμε να κάνουμε κάτι μεγάλο.
Και νομίζω ότι ήταν σωστή η επιλογή μας αν κρίνουμε από τα λαμπρά αποτελέσματα που σημειώθηκαν σε όσους συνεταιρισμούς υπήρξαν στοιχειωδώς ικανές και με όρεξη για δουλειά Διοικήσεις αλλά και ικανά διευθυντικά στελέχη για να κάνω αναφορά …μόνο στην ικανότητά τους…
Όμως αλάνθαστες και τέλειες επιλογές δεν υπάρχουν.
Ποιος λοιπόν έχει να προτείνει κάτι καλύτερο; εδώ ήμαστε να το ακούσουμε. Με στοιχεία όμως και αναλυτικά.
 Πολλές φορές επίσης έχει διατυπωθεί παλαιότερα αλλά διατυπώνεται και σήμερα, κυρίως ή αποκλειστικά, από διευθυντικά στελέχη, μια θεωρία σύμφωνα με την οποία οι Συνεταιρισμοί στήθηκαν λάθος από την αρχή γιατί δεν στηρίχτηκαν στους νόμους της αγοράς αλλά στο συναίσθημα. Τους λέγαμε τότε και επαναλαμβάνουμε και σήμερα ότι αν αραδιάζαμε νούμερα, τιμές και κέρδη δεν θα άνοιγε κανένα μαγαζί. (δες τε και σελίδα 81 του βιβλίου μου). Τους λέγαμε ακόμα τότε αν έρθουν δύσκολες μέρες τους συνεταιρισμούς δεν θα τους σώσουν οι τιμές και τα λεφτά που δεν θα υπάρχουν, γιατί ποτέ δεν είχαμε φουσκωμένες πορτοφόλες, αλλά η αγάπη και η στήριξη των συναδέλφων. Και αυτό εισπράττω εγώ ότι γίνεται σήμερα και σωστά γίνεται. Από πού το εισπράττω; Διαβάστε αποσπάσματα από τις ομιλίες των συναδέλφων στη Γ.Σ. του ΣΕΥΔΑΠ που δημοσιεύονται στο τελευταίο φύλλο του «Υδραυλικού».
– Αν θέλουμε να προχωρήσει ο Συνεταιρισμός θα πρέπει όλοι να βάλουμε πλάτη.
– Θα πρέπει όλοι να προσπαθήσουμε να φέρουμε στον Συνεταιρισμό όσα περισσότερα νέα παιδιά μπορούμε.
– Προσωπικά πιστεύω ότι σίγουρα θα τα καταφέρουμε να προχωρήσει μπροστά ο ΣΕΥΔΑΠ
– Απέναντι στους συναδέλφους που έστησαν αυτό το μαγαζί έχουμε υποχρέωση να το διαφυλάξουμε.
– Συνεταιρισμός χωρίς συνεταίρους δεν μπορεί να υπάρξει.
– Είμαστε αισιόδοξοι, και πώς να μην είμαστε όταν βλέπουμε νέους συναδέλφους να στηρίζουν έμπρακτα το μαγαζί.
– Το συνεταιριστικό κίνημα, συνάδελφοι, έχει παγκόσμια εξάπλωση και ιδιομορφία. Η βασική του φιλοσοφία είναι το «η ισχύς εν τη ενώσει » –
– Ακολουθώντας τη παράδοση των συναδέλφων που ίδρυσαν τον ΣΕΥΔΑΠ και εμείς οι νεώτεροι, θα πρέπει να τον στηρίξουμε.
– Αν όλα αυτά που βιώνουμε σήμερα θα μπορούσαμε να τα χαρακτηρίσουμε ως κατακλυσμό του Νώε τότε για μας ο ΣΕΥΔΑΠ είναι η κιβωτός. Είναι το απάγκιο μας, είναι το μαγαζί μας, είναι η περιουσία μας. Ο ΣΕΥΔΑΠ είναι δικός μας.
– Το μαγαζί αυτό δεν το σώσαμε, μέχρι σήμερα, εμείς ούτε ο διευθυντής, σώθηκε μόνο του, μόνο και μόνο από την ταμπέλα που βρίσκεται έξω που λέει «Συνεταιρισμός Υδραυλικών Αθήνας».
Ακούγεται ακόμα, τελευταία, ότι τώρα με την κρίση, ή γιατί η ζωή …«προχώρησε», το να ασχολείται κανείς με Συνδέσμους και τέτοια είναι … πολυτέλεια.
Ευτυχώς η … θεωρία αυτή, που είναι ξένη από την φιλοσοφία και τη τακτική που ακολούθησε ο Κλάδος από το 1962, μια τακτική που τον οδήγησε στην κορυφή των οργανώσεων στα πλαίσια της ΓΣΕΒΕ, από άποψη οργάνωσης αλλά και παραγωγής έργου, υποστηρίζονται, κατά κύριο λόγο από τεχνοκράτες – συνεργάτες και όχι από συναδέλφους. Γιατί μου είναι αδιανόητο να φανταστώ ότι θα αποκαλούσε ποτέ ένας Συνάδελφος τους Συνδέσμους του και κατ’ επέκταση και την ΟΒΥΕ, πολυτέλεια και πολυτελείς τις αναφορές σ’αυτούς.
Δεν μπορώ να αναφέρω, στα πλαίσια ενός άρθρου, τι έκαναν αυτοί οι Σύνδεσμοι και η ΟΒΥΕ όλα αυτά τα χρόνια για τον Κλάδο, δηλαδή τους Συναδέλφους. Αυτό το έκανα γράφοντας ένα βιβλίο 350 σελίδων.
Θα κάνω όμως δύο αναφορές που καταδεικνύουν ότι μια από τις πρώτες
 υποχρεώσεις που είχε θέσει η ΟΒΥΕ ήταν η προστασία και η στήριξη του Συνεταιριστικού Κινήματος, πέρα βέβαια από το αναμφισβήτητο γεγονός ότι όλους σχεδόν τους Συνεταιρισμούς τους είχαν ιδρύσει οι τοπικοί Σύνδεσμοι και η ΟΒΥΕ, γι’αυτό και η γενική παραδοχή ότι οι Συνεταιρισμοί είναι τα παιδιά των Συνδέσμων
– Η μεγάλη ανάπτυξη του Συνεταιριστικού Κινήματος άρχισε στην αρχή της  δεκαετίας του 1980, τότε που εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση τα  περίφημα ΜΟΠ, τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα, και άρχισαν να ρέουν δισεκατομμύρια δραχμές προς τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις της χώρας μας.
Οι Συνεταιρισμοί όμως δεν μπορούσαν να πάρουν δραχμή για τί ο κλάδος των υδραυλικών δεν εθεωρείτο μεταποιητικός και άρα δεν εδικαιούτο χρηματοδότηση.
Η ΟΒΥΕ με συντονισμένες ενέργειες και επιχειρήματα και με τη θερμή συμπαράσταση του ΕΟΜΜΕΧ, που μας είχε στα όπα όπα λόγω της δουλειάς που κάναμε , κατάφερε να εντάξει τον Κλάδο στον σχετικό κατάλογο και οι Συνεταιρισμοί απορρόφησαν εκατοντάδες εκατομμύρια για να στήσουν ή να ανακαινίσουν τα μαγαζιά τους.
– Το τηλεφώνημα του προέδρου του Συνεταιρισμού του Άργους ήταν αγωνιώδες.
– Πρόεδρε αύριο ο Συνεταιρισμός κλείνει γιατί δεν μας θεωρεί τα βιβλία η Εφορία επειδή κάποια μέλη μας δεν έχουν πληρώσει το ΤΕΒΕ. Σε παρακαλώ κάνε κάτι…
Τηλεφωνώ αμέσως στο Υπουργείο Οικονομικών και με παραπέμπουν στο Διευθυντή που όμως έλειπε.
Τηλεφωνώ στον Διοικητή του ΤΕΒΕ.
– Πώς να βοηθήσω εγώ; Ξαναπάρε το Οικονομικών και αν δε βρεις λύση ξαναπάρε με να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε.
Στο δεύτερο τηλεφώνημα στο Υπουργείο βρίσκω τον Διευθυντή και του εξηγώ την κατάσταση.
– Σοβαρά; Παρατηρεί έκπληκτος. Άστο. Θα το δω εγώ. Μόνο στείλε μου ένα χαρτί με το θέμα. Το χαρτί το πήγε ο Κορδάτος σε μια ώρα και ο Συνεταιρισμός … δεν έκλεισε.
Ας μην μιλάμε λοιπόν για πολυτέλειες γιατί τα προβλήματα των συναδέλφων δεν είναι μόνο να είναι καλοί μαστόροι, να έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες και να κάνουν καλά τη δουλειά τους.
Τα μεγάλα προβλήματα, όπως έχω πει πολλές φορές και εγώ και πολλοί άλλοι έρχονται από αλλού. Και αυτό ισχύει και για το χθες και για το σήμερα και θα ισχύει και για το αύριο.
 Και αυτά είναι προβλήματα που θέλουν αντιμετώπιση σε άλλα επίπεδα και από άλλους Φορείς.
Και το πρώτο και το πιο αποφασιστικό κύτταρο αυτών των φορέων είναι τα Σωματεία των εργαζομένων και για τον Κλάδο μας οι Σύνδεσμοι και η Ομοσπονδία μας και για το οικονομικό μέρος και οι συνεταιρισμοί μας.
Τίποτα λοιπόν δεν είναι ούτε περιττό ούτε πολυτέλεια. Αντίθετα η ύπαρξη και η μαζικοποίησή τους είναι πολύ περισσότερο αναγκαία όταν υπάρχουν δυσκολίες.
Ένα άλλο θέμα που έμπαινε από πολύ παλιά είναι η δυνατότητα που έχουν οι υδραυλικοί να διοικήσουν ένα συνεταιρισμό, κυρίως με μεγάλο τζίρο. Από τη στιγμή όμως που οι υδραυλικοί αποφάσισαν να ανοίξουν δικά τους μαγαζιά θα έπρεπε και να τα διοικήσουν. Εκτός αν και την Διοίκηση έπρεπε να ασκούν οι Διευθυντές που …ξέρουν περισσότερα.
Ένα όμως από τα βασικά συμπεράσματα του πρώτου συνεδρίου, που οργανώθηκε για τα 20 χρόνια των Συνεταιρισμών το 1987, ήταν ότι «οι Διοικήσεις αποφασίζουν και οι Διευθυντές εκτελούν».
Και αυτό δεν το είπαμε εμείς οι υδραυλικοί αλλά ένας τεχνοκράτης – εξωτερικός συνεργάτης του συνεταιρισμού Κατερίνης με μια θαυμάσια εισήγηση που μας εντυπωσίασε όλους και θα την διαβάσετε όλη στο βιβλίο για τα συνεταιριστικά που γράφεται και θα κυκλοφορήσει σύντομα.
Η παρατήρηση θα ήταν πιο σωστή αν έλεγε «Οι υδραυλικοί για να μάθουν να διοικούν θα πρέπει να αποκτήσουν πρώτα τουλάχιστον κάποιες στοιχειώδεις γνώσεις» Γιατί πράγματι ένας καλός συνάδελφος που είχε μια μικρή επιχείρηση με 5 – 6 παιδιά προσωπικό δεν έχει αυτές τις γνώσεις που χρειάζονται για τη διοίκηση ενός συνεταιρισμού που κάνει τζίρο 15 δισεκατομμύρια δρχ.
Θα μου πείτε γιατί το λέω τώρα και όχι τότε που έπρεπε; Δεν το λέω τώρα. Το πρόβλημα με απασχολούσε από την αρχή αλλά το είπα, με συγκεκριμένη πρόταση από την αρχή του 1980, κάνοντας λόγο για επιμόρφωση των συναδέλφων – συνεταιριστικών στελεχών (δες τε σελίδα 179 του βιβλίου μου για να μη γράψω περισσότερα). Αυτή την πρόταση δυστυχώς δεν την άκουσαν τότε οι συνεταιρισμοί. Και πιστεύω ότι την πλήρωσαν ακριβά. Ας την δουν όμως σήμερα. Αυτή ή κάποια άλλη. Ποτέ δεν είναι αργά….
Αγαπητοί Συνάδελφοι
Ένα από τα καλά της Δημοκρατίας είναι το δικαίωμα που δίνει σε όλους να διατυπώνουν ελεύθερα την άποψή τους για οποιοδήποτε θέμα, με ταυτόχρονο δικαίωμα επίσης του οποιουδήποτε να σχολιάζει αυτή την άποψη. Μόνο έτσι αλληλοσυμπληρώνονται οι προβληματισμοί και οι απόψεις και αναζητούμε το σωστό.
Για να έχει όμως και κάποια πρακτική εφαρμογή στο θέμα μας αυτή η «αναζήτηση» θα παρακαλούσα όποιο συνάδελφο ή διευθυντικό στέλεχος συνεταιρισμού ή οποιονδήποτε άλλον νομίζει ότι οι συνεταιρισμοί θα λειτουργούσαν καλύτερα αν είχαν από την αρχή, ή αποκτούσαν τώρα έστω αυτήν την «άλλη νομική μορφή» ας κάνει μια μελέτη ή ας γράψει ένα σημείωμα και ας το στείλει στην ηλεκτρονική μου διεύθυνση spiranag@yahoo.gr
Το σημείωμα αυτό θα καταχωρηθεί αυτούσιο και με το όνομα του συγγραφέα του στο βιβλίο για τα συνεταιριστικά που θα εκδοθεί, με επιμέλειά μου, τους προσεχείς μήνες.
Αναμένω…