Αντώνης Σαχωλαρίδης
Μηχανολόγος – ηλεκτρολόγος
Τρίτη 28.8.2007. Γράφω αυτό το σημείωμα όταν κοντεύουν να τιθασευθούν οι φοβερές πυρκαγιές που ξέσπασαν στο τέλος Αυγούστου. Πυρκαγιές που για πρώτη φορά στην ιστορία της πατρίδας μας, αλλά και διεθνώς, κόστισαν εκατόμβη ανθρώπινων θυμάτων. Χρειάζεται άραγε να πει κανείς ότι έχει συγκλονισθεί; Ότι δεν βρίσκει λόγια να εκφράσει τη θλίψη του και την αγανάκτησή του για κάθε υπεύθυνο αυτής της εθνικής καταστροφής;
Αλλά λίγο πιο ψύχραιμα ας δούμε ποιοι είναι οι υπεύθυνοι. Χωρίς πολιτικές σκοπιμότητες και χωρίς κραυγές.
Κάποιοι πολιτικοί ή πολιτικάντηδες (διαλέξτε όρο), θα μου επιτεθούν λέγοντας ότι καλλιεργώ κλίμα συνυπευθυνότητας προσπαθώντας να αποσείσω ευθύνες της κυβέρνησης. Δυστυχώς όμως υπεύθυνη δεν είναι μόνο η κυβέρνηση. Άλλωστε εμείς την έχουμε εκλέξει. Φταίμε δυστυχώς όλοι. Γιατί το λέω αυτό;
Μα ας σκεφτούμε. Πώς προκαλείται μία φωτιά και πώς καταστέλλεται. Κατ’ αρχήν προκαλείται από διάφορους λόγους. Ένας λόγος είναι ο εμπρησμός, ο εσκεμμένος. Δεύτερος λόγος τυχόν βραχυκυκλώματα στα δίκτυα της ΔΕΗ. Τρίτος λόγος η αμέλεια. Χρειαζόμαστε κατ’ αρχήν πρόληψη. Για τα δίκτυα της ΔΕΗ δεν υπάρχει δυστυχώς τρόπος πρόληψης. Δεν υπάρχει οικονομικά δυνατός τρόπος, διεθνώς, να καταργηθούν οι υπαίθριες γραμμές. Χρειάζεται όμως μια επιτήρηση. Μένω στον Υμηττό και λίγα χρόνια νωρίτερα στην Ηλιούπολη. Ε, λοιπόν, όλοι οι παρά τον Υμηττό δήμοι και οι δημότες τους έχουν ευαισθητοποιηθεί τόσο ώστε πάρα πολλοί εθελοντές καθημερινά, μέρα – νύχτα περιπολούν. Έτσι από οιονδήποτε λόγο και εάν ξεκινήσει μια φωτιά γρήγορα την εντοπίζουν, γρήγορα την αντιμετωπίζουν. Σε πόσους άλλους δήμους υπάρχει τέτοια ευαισθησία; Έχουν ή δεν έχουν ευθύνη οι πάσης φύσεως τοπικοί παράγοντες; Για τους εξ αμελείας εμπρησμούς φταίμε ή όχι οι απλοί πολίτες; Με ζέστη και ισχυρό άνεμο επιτρέπεται να κάνουμε εργασίες ηλεκτροσυγκόλλησης χωρίς να καταβρέξουμε καλά όλη την περιοχή που περιβάλλει την περιοχή της εργασίας μας; Όταν κάποτε, σαν εργολάβος, ξήλωσα τα μηχανήματα του πυριτιδοποιείου στο Αιγάλεω της εταιρίας Πυριτοδοποιείου και Καλυκοποιείου ξέραμε πόσο επικίνδυνη ήταν η εργασία μας. Παντού κάτω από τις βάσεις των μηχανημάτων, των δεξαμενών κ.λπ. υπήρχε σκόνη νιτροκυτταρίνης, ένα ισχυρότατο εκρηκτικό. Και οξυγονοκοπές κάναμε, και ηλεκτροσυγκολλήσεις και μεταφορές, αποξηλώσεις, τα πάντα χωρίς κανένα πρόβλημα. Απλώς παίρναμε τα κατάλληλα μέτρα. Επιτρέπεται με τις συνθήκες της 22/8/07 να μαγειρεύουμε στο ύπαιθρο χωρίς κανένα μέτρο προφύλαξης; Αλλά από την άλλη έφταιγαν αυτοί που κολλούσαν ή μαγείρεψαν χωρίς προφυλάξεις; Ποιος τους κατατόπισε; Ποιος τους εκπαίδευσε;
Προφύλαξη όμως δεν είναι μόνο οι περιπολίες, τα νέα πυροφυλάκια από ντόπιους εθελοντές. Προφύλαξη είναι και ο καθαρισμός των δασών από κάθε εστία που μπορεί να προκαλέσει φωτιά. Ξέρετε κάτι; Είναι σχεδόν αδύνατο να πιάσουν φωτιά ξερά χόρτα ή φύλλα, ιδίως οι βελόνες των πεύκων, από αναμμένο τσιγάρο. Είναι πάρα πολύ σύνηθες, να ανάβει ένα χαρτί. Ποιος όμως μαζεύει τα χαρτιά που τόσο εύκολα πετάει ο καθένας μας; Αλλού, κάθε αυτοκίνητο έχει μια μικρή σακούλα σε κάθε ταξίδι. Εκεί βάζουν ό,τι έχουν για πέταμα. Όταν σταματούν σε ένα parking ή βενζινάδικο το πετούν στον κάδο απορριμμάτων. Το ίδιο δεν κάνουμε και εμείς; Ξέρετε πόσο ντρέπομαι αν σε εκδρομή με ξένους τους ακούω να με ρωτούν: Γιατί τόσα σκουπίδια στην άκρη των δρόμων σας; Όσοι από σας πάτε στους τόσο τουριστικούς Δελφούς περπατώντας από το χωριό για το μουσείο, ρίξτε μια ματιά δεξιά κάτω στο γκρεμό. Αυτό που βλέπετε είναι μια χωματερή. Ένα τσιγάρο αν πετάξεις εκεί, και αφού υπάρχουν τόσα σκουπίδια και πολλά τσιγάρα θα πέφτουν, αν το τσιγάρο αυτό πέσει επάνω σε κάποιο χαρτί, σίγουρα θα καούν και οι Δελφοί. Τι κάνουν οι δήμαρχοί μας. Καλό είναι να ζητούν όλο και περισσότερες πιστώσεις. Υπηρεσίες καθαριότητας πάντως έχουν. Τέλη μπορούν να επιβάλουν. Ας βάλουν λοιπόν τους σκουπιδιάρηδές τους να καθαρίζουν λίγο και τα δάση. Εν ανάγκη ας προσλάβουν και έναν ή δύο ακόμη και ας αυξήσουν ελάχιστα τα τέλη καθαριότητας. Και ας ανοίξουν τα μάτια τους. Βλέπουμε στο εξωτερικό εργοστάσια ανακύκλωσης και κατεργασίας σκουπιδιών να κτίζονται μέσα στην καρδιά μιας μεγαλούπολης. Εδώ τι ζητάνε; Να μην γίνει στο δήμο τους. Όχι να έχει προδιαγραφές τέτοιες που να μην ενοχλεί τους δημότες τους. Απλά να μη γίνει στην περιοχή τους. Και εν τω μεταξύ αφήνουν ανεξέλεγκτες χωματερές που αυτοαναφλέγονται και βάζουν φωτιά στα δάση ή τα χωράφια τους. Φταίει λοιπόν μόνο η πυροσβεστική ή μόνο η κεντρική κυβέρνηση;
Έστω όμως ότι έπιασε η φωτιά. Τι μέσα έχουμε; Κάθε αυτοκίνητο της πυροσβεστικής έχει 4, 5, 6 κυβικά νερό. Κάθε τόσο θέλει ανεφοδιασμό. Υπάρχουν όμως κρουνοί να γεμίζουν τα πυροσβεστικά; Μέσα στην Αττική όπου υπάρχει ΕΥΔΑΠ, κάθε τρία ή τέσσερα χιλιόμετρα, σε δρόμους με δίκτυο ύδρευσης υπάρχει και κάποιος κρουνός. Στην επαρχία όμως; Αν περιμετρικά των χωριών είχαν κατασκευασθεί δίκτυα ύδρευσης με κρουνούς αλλά και κάποιες πυροσβεστικές φωλεές κάθε 100 ή 200 μ. δεν θα ήταν πολύ πιο εύκολο στους ηρωικούς κατοίκους των χωριών να προστατέψουν τις περιουσίες και τις ζωές τους αντί να παλεύουν με λάστιχα ή με τους ψεκαστήρες;
Και ας προχωρήσουμε. Όχι μόνο η φωτιά αλλά και ισχυροί άνεμοι, έντονο χιόνι καταστρέφει στύλους και καλώδια της ΔΕΗ και τα χωριά συχνά μένουν χωρίς ρεύμα. Ανυπαρξία όμως ρεύματος, σημαίνει σταμάτημα των αντλιών ύδρευσης άρα και διακοπή του νερού. Και όμως κανένα πυρόπληκτο χωριό δεν διαθέτει ένα ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος ανάγκης που να τροφοδοτεί το αντλιοστάσιό του, ζεύγος που διαθέτει κάθε νοσοκομείο, κάθε μέτριο ή μεγάλο ξενοδοχείο. Να προχωρήσω και παρακάτω. Οικόπεδα φθηνά διαθέτουν όλα τα δημοτικά διαμερίσματα και όσα δεν διαθέτουν έχουν μια πλατεία. Πόσο θα κόστιζε άραγε να κτιστεί σε κάθε χωριό μια υπέργεια ή υπόγεια τσιμεντένια δεξαμενή νερού των 500 m³, 1000 m³ (20 x 20 x 25 m³).
Θυμάμαι πριν μερικά χρόνια, καλοκαίρι, κάποιο νησί παραπονιόταν γιατί συχνά έμενε από νερό. Δεν πήγαινε τακτικά ένα υδροφόρο πλοίο. Γιατί το γράφω. Γιατί το νησί διέθετε μόνο μια δεξαμενή χωρητικότητας, προσέξτε, 50 m³.
Γιατί κανένας δήμαρχος δεν κάνει τέτοια έργα; Γιορτές και πανηγύρια πάντως κάνει. Έξοδα υποδοχής, ιδίως των υπουργών ή βουλευτών του κόμματος στο οποίο ανήκει, επίσης κάνει. Γιρλάντες Χριστούγεννα και Πάσχα βάζει. Κανένα λουλούδι φυτεύει. Ο λαός τον ψηφίζει. Πού να ξέρει κάθε χωριάτης πόσο σημαντικό είναι το να υπάρχει μία δεξαμενή και μια γεννήτρια στο χωριό του. Μετά από ένα ταξίδι μου στην Αμερική (δεν ξέρω πού αλλού, εκεί το είδα) σε όλους τους δρόμους σε δασικές περιοχές, έβλεπα και ταμπέλες: Γαλάζια οδός διαφυγής, κόκκινη οδός διαφυγής, πράσινη οδός διαφυγής, κίτρινη οδός διαφυγής κ.λπ.
Ρώτησα τι σήμαιναν και μου είπαν ότι σε περίπτωση φωτιάς από το ραδιόφωνο δίνουν εντολή. Οι κάτοικοι του τάδε χωριού να φύγουν γιατί κινδυνεύουν ακολουθώντας την οδό διαφυγής του δείνα χρώματος, ανάλογα με το πού είναι η φωτιά και ποια η διεύθυνση του ανέμου. Έχει ακούσει κανείς κάτι τέτοιο στην Ελλάδα;
Δηλαδή, θα μου πει κάποιος, για όλα φταίνε οι δήμαρχοι, άντε και οι νομάρχες; Όχι. Επαναλαμβάνω, φταίμε όλοι, η νοοτροπία μας. Όλα τα μεγάλα ξενοδοχεία στην ύπαιθρο, όλα τα εργοστάσια, όλα τα μεγάλα σούπερ μάρκετ έχουν μια πετρελαιοκίνητη αντλία πυρόσβεσης. Ε, λοιπόν ξέρετε ότι σχεδόν πάντα αν πιάσει φωτιά αυτή δεν λειτουργεί, γιατί κανείς δεν την συντήρησε; Γιατί δεν έχει π.χ. μπαταρία γεμάτη και δεν μπορεί να ξεκινήσει;
Και καλά θα μου πει κάποιος. Η πυροσβεστική, η κυβέρνηση, ο συντονισμός ο κεντρικός είναι οι μόνοι που δεν ευθύνονται; Ασφαλώς άνθρωποι βρίσκονται και εκεί. Λάθη γίνονται. Ασφαλώς και έχουν ευθύνες. Και είχα φοβερά αγανακτήσει με την πυρκαγιά της αρχαίας Ολυμπίας. Έως ότου άκουσα τον κ. Λιάνη, τον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ που κατηγόρησε την κυβέρνηση λέγοντας πως η Ολυμπία κάηκε επειδή δεν λειτούργησε το σύστημα πυρόσβεσης του λόφου στο οποίο βασιζόταν η πυροσβεστική και δεν είχε εγκαίρως στείλει αεροπλάνα.
Και δεν λειτούργησε λέει το σύστημα αυτό γιατί η δεξαμενή νερού που το τροφοδοτούσε ήταν άδεια. Δεν το ξέρω εγώ, το είπε ο κ. Λιάνης. Αν έχει δίκιο, τότε να μια απόδειξη ακόμη ότι φταίει ο χαρακτήρας μας, ο ωχαδελφισμός μας, η τεμπελιά μας.
Δεν μπορεί να ζητάει κανείς ευθύνες από τον Κόη, τον αρχηγό της Πυροσβεστικής ή τον Καραμανλή, επειδή κάποιος κατώτατος υπάλληλος στην Ολυμπία δεν πρόσεχε να είναι πάντοτε γεμάτη μια δεξαμενή. Έλεος πια.
