Αν σε ένα θέμα είμαστε πραγματικά παγκόσμιοι πρωταθλητές είναι στην εφεύρεση παραθύρων αντί να ανοίγουμε πόρτες. Όχι μόνο σε ατομικό επίπεδο αλλά και σε κρατικό. Ψάχνουμε τι παράθυρο θα βρούμε σε έναν νόμο για να κάνουμε κάτι, τις πρισσότερες φορές από καλή πρόθεση, αντί να κάνουμε ευθέως το σωστό. Θέλετε παραδείγματα;
Είναι επείγουσα ανάγκη να προμηθευτούμε υλικά αξίας π.χ. 10.000 ευρώ για τα οποία ο νόμος προϋποθέτει έναν δημόσιο διαγωνισμό που απαιτεί μια χρονοβόρο διαδικασία.
Χωρίζουμε την προμήθεια σε δύο των 5.000 και προμηθευόμαστε τα υλικά αμέσως. Πολλοί ανακαλύπτουν σε τέτοιες περιπτώσεις σκάνδαλο. Πιστέψτε με ότι στις 9 από τις 10 περιπτώσεις δεν πρόκειται για χαριστικές αναθέσεις αλλά για ανάγκη. Δημιουργήσαμε το ΑΣΕΠ με πολύπλοκες διαδικασίες και δυσανάλογα λίγο προσωπικό και έχουμε νοσοκομειακές κλίνες και μάλιστα και κλίνες εντατικής θεραπείας που δεν λειτουργούν ελλείψει προσωπικού. Στέλνουμε τότε τους ασθενείς σε ιδιωτικά νοσοκομεία. Δεν απλοποιούμε τις διαδικασίες τουλάχιστον για τις επείγουσες περιπτώσεις.
Τι φταίει; Μα συνήθως το ονομαζόμενο πολιτικό κόστος. Η εκάστοτε αντιπολίτευση δεν στέκεται στο πλευρό της κυβέρνησης για να αντιμετωπισθεί νόμιμα κάθε ειδική περίπτωση και η δεύτερη για να αποφύγει της επιπτώσεις εφευρίσκει τρόπους να κάνει τη δουλειά της χωρίς να γίνει στόχος κριτικής. Ένας άλλος λόγος είναι ο κίνδυνος γενίκευσης ενός μέτρου. Θέλει η εκάστοτε κυβέρνηση να βοηθήσει μια ειδική κατηγορία αλλά τρέμει στην ιδέα ότι κάποιο δικαστήριο θα την υποχρεώσει να κάνει μια αντίστοιχη παροχή αντί σε 100 ή 200 άτομα που είχαν κάποια ειδική ανάγκη, σε δεκάδες χιλιάδες άλλους. Να πω και κάτι σκληρό ίσως. Γιατί κάποιοι, 12 τον αριθμό, δικοί μου υπάλληλοι που έμειναν το 1994 χωρίς δουλειά, όταν η επιχείρησή μου πτώχευσε, να μην έχουν τα πλεονεκτήματα της Ολυμπιακής που δεν πτωχεύει μόνο και μόνο για να έχουν δουλειά οι εργαζόμενοι σ’ αυτήν; Μόνο και μόνο επειδή ήταν μόνο 12 και όχι μερικές χιλιάδες; Και δεν έχω βέβαια στο μυαλό μου μόνο την κρατική Ολυμπιακή, αλλά και κάθε άλλη ιδιωτική αλλά μεγάλη επιχείρηση (κλωστήρια, υφαντουργία, λιπάσματα, καπνοβιομηχανίες κ.λπ.).
Εν πάση περιπτώσει μία εφεύρεση είναι ακόμη και η εξής. Αντί να επιδοτήσουμε ευθέως μία ομάδα ανθρώπων που πραγματικά έχουν ανάγκη ειδικής μεταχείρισης, μεγαλύτερης χρονικά από τις προβλέψεις του ΟΑΕΔ ή που ακόμη για διάφορους νομικούς λόγους δεν μπορούν να υπαχθούν σε επιδότηση του ΟΑΕΔ βρήκαμε τη μέθοδο της επιδότησης μέσω εκπαίδευσης. Παίρνουμε ένα γιατρό που ήρθε από τη Ρωσία σε ηλικία 55 ετών και που δεν ξέρει καν καλά ελληνικά, δεν μπορεί να ασκήσει το επάγγελμά του εδώ και τον εντάσσουμε σε πρόγραμμα εκπαίδευσής του ως «καυστηρατζή». Ναι, υπάρχει τέτοιο παράδειγμα ήδη από το 1999 και ανάλογα παραδείγματα συνεχίζουν.
Και το θαύμα της τυπολατρείας και της γραφειοκρατίας. Αν το «μάθημα» άρχιζε στις 15.15 και στις 15.16 δεν είμαστε όλοι μέσα στην αίθουσα είχαμε ισχυρή επίπληξη. Αν έληγε στις 21.00 δεν μπορούσαμε να φύγουμε στις 20.59. Αλλά μέσα, αντί να κάνουμε μάθημα συζητούσαμε για το πώς γιόρταζαν στην τέως Σοβιετική Ένωση τη λήξη του Β’ παγκοσμίου πολέμου.
Τα προγράμματα εκπαίδευσης οργανώθηκαν και επιδοτούνται από την Ε.Ε. για να μετεκπαιδευτούν τεχνίτες σε νέες τεχνικές που θα τις εφαρμόσουν. Να μάθουν π.χ. οι υδραυλικοί τις απαιτήσεις μιας εγκατάστασης αερίου για να αποφύγουμε δυστυχήματα που γίνονται πάντα σε εγκαταστάσεις υγραερίου, εγκαταστάσεις που γίνονται χωρίς κανέναν έλεγχο. Δεν γίνονται για να βρεθεί ένας τρόπος επιδότησης κάποιων ανέργων ή αέργων που, μπορώ να επιβεβαιώσω, απαιτούν μία εππλέον βοήθεια λόγω ειδικών συνθηκών. Προσωπικά με συμφέρει αυτή η λύση αφού αρκετές φορές ασχολήθηκα σε τέτοια προγράμματα και αμοίφθηκα. Έχασα τις ώρες μου, δίδαξα όμως; Όχι βέβαια. Τι να πω σε μια κυρία 50 ετών για να γίνει χειρίστρια μπουλντόζας;
Μήπως λοιπόν, λέω μήπως, θα έπρεπε να προβλεφθεί μία διακομματική επιτροπή που να διαχειρίζεται ένα κονδύλι βοήθειας σε ειδικές περιπτώσεις κάποιων ομάδων αντί να καταφεύγουμε σε «παράθυρα»;
