Αρχική » Αφιερώματα » Μπαταρίες μπάνιου - κουζίνας » ΜΠΑΤΑΡΙΕΣ ΜΠΑΝΙΟΥ – ΚΟΥΖΙΝΑΣ

ΜΠΑΤΑΡΙΕΣ ΜΠΑΝΙΟΥ – ΚΟΥΖΙΝΑΣ

kanetis 3.jpg

kanetis 3.jpgΗ βασικότερη λειτουργία του υδραυλικού, η λειτουργία που έδωσε και το όνομά της στον κλάδο, είναι η κατασκευή δικτύων ύδρευσης. Ο άνθρωπος έπαψε έτσι να κουβαλάει το νερό με μια κανάτα από το πλησιέστερο ποτάμι ή πηγή και χρησιμοποιεί πλέον μια βρύση μέσα στο σπίτι του
Έτσι τουλάχιστον ξεκίνησε η πρόοδος. Σύντομα βέβαια θέλησε να ικανοποιήσει και άλλες ανάγκες του. Ωραίο βέβαια το κρύο νερό της πηγής ή του ποταμού να το έχεις μέσα στο σπίτι σου αλλά για να κάνεις μπάνιο ή να πλύνεις τα πιάτα ή τα ρούχα σου χρειάζεσαι και ζεστό νερό. Έτσι άρχισαν να κατασκευάζονται δύο δίκτυα. Ένα κρύου και ένα ζεστού.
Και επειδή βέβαια χρειαζόμαστε συνήθως ένα χλιαρό νερό άρχισαν να κατασκευάζονται οι αναμεικτήρες νερού, κοινώς μπαταρίες. Η χρήση των μπαταριών δεν είναι πολύ παλιά υπόθεση. Ακόμη και στη δεκαετία του ‘70 υπήρχαν ξενοδοχεία Α’ τάξεως στην Αγγλία που οι ντιπτήρες τους είχαν δύο κρουνούς, έναν κρύου και έναν ζεστού νερού. Ίσως ακόμη και σήμερα να υπάρχουν τέτοιες εγκαταστάσεις σε σπίτια φτωχών οικογενειών. Ο υπόλοιπος βέβαι κόσμος έχει υιοθετήσει τις μπαταρίες πολύ πριν την Αγγλία αλλά σε κάθε περίπτωση μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο.
Η αρχική και πιο απλή κατασκευή μπαταρίας είναι η λεγόμενη “γέφυρα”. Δύο κρουνοί, ένας κρύου και ένας ζεστού νερού, εκβάλλουν σε ένα κοινό συλλέκτη (τη γέφυρα) απ’ όπου ξεκινάει μια σωλήνα εκροής του νερού. Το νερό αυτό που είναι ανάμειξη κρύου και ζεστού, δηλαδή χλιαρό, μπορούμε ανοίγοντας περισσότερο ή λιγότερο το ζεστό ή το κρύο να το πάρουμε στην επιθυμητή θερμοκρασία.
Η ρύθμιση αυτή είναι σχετικά χρονοβόρα, σπαταλάει νερό έως ότου πετύχουμε τη θερμοκρασία που θέλουμε και αυτό, εάν κάνουμε π.χ. ντουζ, πιθανόν να πρέπει να επαναλάβουμε πολλές φορές, κάθε φορά που σταματάμε τη ροή για να σαπουνιστούμε ή να λουστούμε. Έτσι προχωρήσαμε στην επόμενη βελτίωση.
Η επόμενη βελτίωση είναι οι λεγόμενες «θερμομεικτικές» μπαταρίες. Η κατασκευή τους έγινε δυνατή κυρίως με την ανάπτυξη των σφαιρικών κρουνών, ανάπτυξη που βασίζεται κυρίως σε ένα πλαστικό υλικό, το τελφόν.
Τι είναι όμως μία θερμομεικτική μπαταρία; Είναι μια λίγο πιο πολύπλοκη τρίοδη βαλβίδα. Μία τρίοδη βαλβίδα έχει δύο εισόδους και μία έξοδο. Με την κίνηση ενός μοχλού δεξιά ή αριστερά επιτρέπουμε τη ροή ενός υγρού από τη δεξιά ή αριστερή είσοδο στην κοινή έξοδο και σε ενδιάμεση θέση τη ροή αναμεμειγμένου υγρού από τη δεξιά ή αριστερή είσοδο.
Στις μπαταρίες προσετέθη και μία κατακόρυφη κίνηση. Με το μοχλό λειτουργίας κάτω, οι δύο είσοδοι φράζουν και νερό δεν τρέχει. Με το μοχλό σηκωμένο ρέει αναμεμειγμένο νερό σταθερής θερμοκρασίας εάν δεν τον κουνήσουμε δεξιά ή αριστερά.
Η έρευνα και η πρόοδος όμως δεν σταματάει ποτέ. Εάν για πολλή ώρα σταματήσουμε τη λήψη νερού η θερμοκρασία του ζεστού νερού μειώνεται και όταν ξαναρχίσει η ροή, το νερό είναι πιο δροσερό για κάποια δευτερόλεπτα. Όσοι διαθέτουν λοιπόν περισσότερα χρήματα αγοράζουν μια θερμοστατική μπαταρία. Με τη βοήθεια ενός θερμοστάτη που τον ρυθμίζουμε στη θερμοκρασία που θέλουμε δεν έχουμε παρά να ανοίξουμε ή να κλείσουμε τη ροή του νερού. Ο θερμοστάτης αναλαμβάνει να στέλνει στην έξοδο την κατάλληλη ποσότητα κρύου ή ζεστού νερού ώστε η θερμοκρασία εξόδου να είναι σταθερή.
Υπάρχουν άλλες ανάγκες; Και βέβαια ναι. Η τεχνολογία λοιπόν ανέλαβε να τις καλύψει. Ας δούμε μερικές.
Πρώτη ανάγκη. Να μην είμαστε υποχρεωμένοι να χρησιμοποιήσουμε τα χέρια μας για να ανοιγοκλείσουμε τις μπαταρίες. Σημαντικότατη ανάγκη στα νοσοκομεία που πλένουν τα χέρια τους οι γιατροί και κυρίως οι χειρουργοί και οι βοηθοί τους. Κατασκευάστηκαν λοιπόν μπαταρίες με μεγάλους μοχλούς ρύθμισης που μπορεί κανείς να κινήσει με τον αγκώνα του.
Άλλη ανάγκη, η εξοικονόμηση νερού κυρίως σε δημόσια ουρητήρια ή νιπτήρες ή σε πλοία, αεροπλάνα, τρένα κ.λπ. Εδώ έχουν αναπτυχθεί διάφορα συστήματα, όπως π.χ. η χρήση βαλβίδων που πρέπει κανείς να πιέζει με το χέρι ή το πόδι του για να εκρεύσει το νερό, η διακοπή της ροής με τη βοήθεια χρονοδιακόπτη μετά το πάτημα της βαλβίδας και βεβαίως η χρήση φωτοκυττάρων που επιτρέπουν τη ροή μόνο αν στην έξοδο του νερού βάλουμε τα χέρια μας.
Πριν κλείσω το άρθρο αυτό θέλω να αναφερθώ σε μια διάταξη (άρθρο 9.3.2. σειλ. 89) της ΤΟΤΕΕ 2411/86.
Η διάταξη αυτή απαγορεύει τη διακοπή ροής μετά την ανάμιξη κρύου και ζεστού νερού. Στην Ελλάδα ζούμε και όλοι μας έχουμε δει να πωλούνται “τηλέφωνα” ντουζ με μια μικρή βαλβίδα που διακόπτει τη ροή βεβαίως μετά την ανάμειξη. Η χρήση αυτών των τηλεφώνων είναι παράνομη.
Σαν ελεύθεροι άνθρωποι που είμαστε, απεχθανόμαστε κάθε τι που λέει “απαγορεύεται”. Σκεφθείτε όμως ότι αυτοί που συνέταξαν την ΤΟΤΕΕ, κάποιο λόγο είχαν και έβαλαν αυτή τη διάταξη. Ας εξηγήσουμε το λόγο και τότε όλοι μας θα καταλάβουμε ότι πρέπει να υπακούσουμε.
Εάν τελειώνοντας το μπάνιο μου, έχω πατήσει τη βαλβίδα του “τηλεφώνου” και δεν τρέχει νερό, το πιο πιθανό είναι να μην μπω στον κόπο να κλείσω τους κρουνούς κρύου και ζεστού νερού. Όταν τώρα κάποιος άλλος ανοίξει μια βρύση, τι θα εμποδίσει το ζεστό νερό μέσα από τον κρουνό του ζεστού νερού να μπει στη γέφυρα της μπαταρίας μου, από εκεί στη σωλήνα του κρύου νερού και αυτός που άνοιξε τη βρύση του κρύου νερού να παίρνει πια χλιαρό νερό;
Αυτό που σας λέω εδώ δεν είναι απίθανο. Βρέθηκα σε ένα ξενοδοχείο μεγάλο στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας. Στα μπάνια είχε μπαταρίες “γέφυρα”. Όλα τα “τηλέφωνα” είχαν τέτοια βαλβιδούλα. Ε, λοιπόν. Σας διαβεβαιώνω ότι είτε το κρύο νερό άνοιγα στο νιπτήρα, είτε το ζεστό, το ίδιο χλιαρό νερό έτρεχε. Για να κάνω ντουζ ούτε λόγος. Το χλιαρό νερό που έτρεχε ήταν πολύ δροσερό για τη χειμωνιάτικη μέρα που βρέθηκα εκεί. Γιατί έγινε αυτό; Μα απλούστατα γιατί σχεδόν σε όλα τα δωμάτια του ξενοδοχείου ήταν ανοικτοί οι κρουνοί κρύου και ζεστού νερού των μπαταριών των λουτρών και πατημένες οι βαλβίδες των “τηλεφώνων”.
Ας προσέξουμε και κάτι που έγραψα πριν αλλά αξίζει να τονίσω. Στις θερμοαναμεικτικές μπαταρίες, με την κίνηση του μοχλού επάνω – κάτω, κλείνουμε τις δύο παροχές (κρύου – ζεστού) όχι την έξοδο.